KARGOPOL

Ja, dat was weer een fantastisch reisje dat we gemaakt hebben. En eigenlijk is het allemaal bij toeval tot stand gekomen. (Maar toeval bestaat niet, toch?)
Doordat 1 mei een vrije Feestdag was en op dinsdag viel, had iedereen ook maandag vrij en konden we dus drie dagen weg (op zaterdag moest er wel gewerkt worden).
Eerst zou ik met Shanti op stap gaan, die ging echter naar Zweden. Toen zei Ulrika dat ze wel mee wilde. Olga Petrova had wel een 'kontakt' in Kargopol. We zouden een nacht blijven maar omdat de trein al 's middags weer terugging, hebben we bij het kopen van het kaartje (een week van te voren) ter plekke besloten om twee nachten

te blijven. “We zien wel wat we daar gaan doen”, zeiden we. Eerst met de nachttrein naar een stadje hier 370 km vandaan. Daar doet de trein 9 uur over. Het is een soort boemeltje dat bij elke twee huizen stopt, dat heet dan een dorp. Het gebied hier ten zuiden van Archangelsk is zo ontvolkt geraakt ten tijde van de collectivisatie dat dorpen soms echt nog maar uit 2 of 5 huizen bestaan.

Daar aangekomen – om 6.20 uur in de ochtend – stond een man ons op te wachten die ons in recordtijd met een auto naar Kargopol bracht 80 km. verderop. Aankomst kwart over 7. We werden afgeleverd bij het 'kontakt' Radik die daar een Toerburo heeft. Door naar onze gastvrouw, waar we om 8 uur aan het ontbijt zaten. Mooi groot huis, aardige mensen. We kregen een grote kamer met z'n tweeën, apart had ook gekund, het was waarschijnlijk hun eigen slaapkamer. Na het ontbijt te voet naar het Toerburo waar de voltallige 'directie' op ons zat te wachten, Radik en een andere man,

Leonid. Ze hadden inmiddels een prachtig programma voor ons bedacht. Wij hadden zelf geen idee, maar het zag er wel goed uit wat ze voorstelden. Dus hebben we maandag een excursie door het stadje gemaakt o.l.v. Leonid die historicus/journalist bleek te zijn (een gewilde combinatie hier), uit Oekraïne komt en al 20 jaar in Kargopol woont en zich bezig houdt met het organiseren van reizen. Het Toerburo bestaat pas 3 jaar, vroeger organiseerde hij jeugdreizen. We hebben met die man 5 uur door de stad gelopen, hij heeft alles laten zien en overal over verteld, ontzettend leuk. Het was ook een hele leuke, aardige man met een prachtig bronzen stemgeluid, hij zong dan ook in het plaatselijke koor.

De volgende dag zijn we met een auto met chauffeur en Leonid op stap gegaan in de omgeving. PRACHTIG! PARADIJSELIJK! Ik wist dat het Russische land mooi is, maar om er zo middenin te zitten is

toch weer heel bijzonder. Behalve enkele dorpen is er niets anders dan natuur, bomen die daar al een prachtig lichtgroen waas kregen, enorme velden met bosranden in de verte en dan midden op zo'n veld ineens een oude houten kerk. Ik heb daar wat afgezonderd van de andere twee rondgelopen, want ik had als opdracht foto's maken, Ulrika's toestel was kapot. Dan loop je op zo'n vlakte, zon en frisse wind om je kop en verder stilte en dat ontroerende kerkje (uit 1655) dat daar moederziel alleen staat in die vlakte. Het is niet na te vertellen wat je dan voelt. Overigens staat die kerk daar nog in z'n eentje omdat het oorspronkelijke dorp in de loop der tijd geheel verdwenen is.

Verderop was nog zo'n complex, nu met twee kerken en een klokkentoren bij elkaar. Het bijzondere van deze plekken is, dat nog maar op drie plekken in de wereld deze kerkjes op hun

oorspronkelijke plaats staan en twee ervan waren hier. Men is dan ook bezig geld van de UNESCO te krijgen om ze te restaureren c.q. te
behouden.

Na de kerkjes werden we bij een groot houten huis gebracht in een dorp van vijf huizen waar de eigenares ons in traditionele kleding verwelkomde. Deze vrouw (60 jaar) woont daar in haar grootvaderlijk huis nu zo'n drie jaar. Haar tante heeft daar heel lang gewoond en alles bewaard wat haar vader en moeder aan voorwerpen en kleding hadden. Door opa zelfgemaakte gereedschappen en huisraad van stukken boom, takken, berkenbast en door oma geweven wollen en linnen stoffen en geborduurde kleding, beddengoed, kleden, etc. Het is nu een soort privémuseum. Verder schrijft ze gedichten, zingt en houdt zich bezig met de traditionele Russische wijze van quilts maken, prachtig.

En ze ontvangt haar gasten met een traditionele dorpsmaaltijd van zelf gekweekte producten, bessen, paddenstoelen en veel pirogi: hartige en zoete taarten en pasteien.
Het was allemaal heel bijzonder. Maar ook hier hetzelfde verhaal van de ontvolking. Voor ons was het een idyllische belevenis, voor die mensen is het een zwaar en hard leven. Maar ze lijden er niet echt onder. Deze vrouw heeft haar contacten met ons Toerburo, er komen jaarlijks wel zo'n 700 'toeristen' en zo heeft ze een aardig bestaan. Verder is er nog een lagere school in zo'n dorpje, voor voortgezet onderwijs moeten de kinderen naar Kargopol.
Dieren zijn er ook bijna niet meer in de hele omgeving. Allemaal 'gestolen' ook nog in de 60-er jaren. Paarden zijn er niet meer, koeien waren er vroeger volop, nu nog maar een paar honderd. Het is inmiddels goedkoper om de producten uit het melkcombinat in Vologda te laten komen dan van de plaatselijke boer. Maar gelukkig zijn ze er nog wel en dat is toch lekker, melk zo van de koe!
Vroeger in de tijd van haar opa was het een streek met veel landbouw en veeteelt, nu is er niets meer, allemaal kapot gemaakt door het sovjetregime. Onze Leonid was dan ook heel duidelijk in zijn mening over de sovjettijd!

Het stadje Kargopol is ook heel bijzonder. Het is heel oud, 855 jaar – een jaar ouder dan Moskou. Het ligt langs een grote rivier, de Onega, en telt ruim 11.000 inwoners. Het heeft alleen maar kaarsrechte straten, loodrecht op de rivier en evenwijdig eraan. De huizen zijn niet hoger dan één verdieping (dvuchetazhnye), dat heeft met de watertoevoer te maken. Het ziet er dus heel ruim en wijds uit. Overigens hebben de meeste huizen helemaal geen waterleiding. Ze zijn gebouwd van steen of hout, heel oude huizen met mooi houtsnijwerk en balkons. Daarnaast huizen uit de sovjettijd, wat soberder van stijl, en nieuwe huizen. Er wordt veel gebouwd. Mensen kopen een lapje grond voor een habbekrats, betalen alleen wat belasting erover, of ze kopen een bouwval, en gaan dan zelf bouwen. Onze gastheer was bezig bij de rivier hun tweede huis te bouwen, hun dochter had een stokoude bouwval gekocht, restanten van een soort klooster en in een 10-jarenplan waren ze het zelf aan het opbouwen. Wat een ongelooflijke moed en ondernemingslust.
Verderop was een onduidelijk groepje mannen een soort kerkje aan het bouwen, Baptisten of Oudrussische gelovigen of zoiets.
Maar ze hoeven daar ook niet hoog te bouwen, er is zoveel ruimte, je breidt gewoon uit naar de zijkanten.
In dat stadje staan verspreid nog een aantal prachtige witte stenen kerken en een klokkentoren. Vanwege het 1 Mei-feest was alles gesloten van museum tot bank, maar gelukkig wist Leonid toch nog een sleutel te bemachtigen van de klokkentoren en zijn we daar woensdagmorgen nog opgeklommen, want op het Russische platteland geldt, als je niet op de klokkentoren bent geweest dan ben

je er niet echt geweest.
Met onze gastvrouw hebben we de ronde door het stadje in de vroege avond van maandag nog eens overgedaan op de fiets. Ja zeker, op de FIETS. Het is daar ideaal om te fietsen. Er zijn heel weinig auto's, de meeste mensen hebben een motor met zijspan. De fietsen reden uiterst moei-
zaam, hadden geen remmen en geen slot. Maar niemand steelt daar, om te remmen moest je je voeten maar uitsteken. Maar het was hartstikke leuk om daar rond te rijden.

Op de avond van 1 mei zijn we even naar het 'centrum' gegaan om te kijken of er nog feest was. Nee dus, wel stonden er een groep baboesjka's op een podium liederen te zingen en dansjes te maken. Schitterend! Iemand vertelde ons dat het geen koor is, maar dat ze gewoon bij elkaar komen en zo hun feestje vieren. Iedereen die langskwam, moest meezingen, wij ook maar toen we zeiden “nee wij kennen jullie liederen niet, wij zijn buitenlanders”, vielen ze bijna van het podium van verbazing. Maar ze vonden het prachtig. We hebben er een hele tijd gestaan en uiteindelijk met veel gezwaai en groeten afscheid genomen.

De volgende dag zouden we met de autobus teruggaan, maar Leonid had weer een mannetje versierd die voor dezelfde prijs als de bus vier mensen in z'n auto stopte en ze naar het station bracht. Ze staan speciaal bij de stations te wachten in de hoop op een vrachtje. Heen

kostte dat ritje met een speciaal voor ons geregelde chauffeur 360 rbl. met z'n tweeën, terug 42 rbl. pp. Het is wel duidelijk dat iedereen een graantje meepikt als er weer toeristen komen. Al met al heeft de hele reis met verblijf en privé excursie ons fl.120,-- pp gekost. En het was de moeite meer dan waard. Ik wou eigenlijk helemaal niet meer terug naar Archangelsk, had daar gewoon willen blijven zitten.
Grappig wel, het hele dorp, de bouw ervan, de sfeer, de omgeving was heel erg te vergelijken met Palech, alleen hebben ze in Palech geen houten kerken.

De treinreis duurde erg lang want het was overdag, dus je bent bij je volle bewustzijn - 8 uur lang. ('s Nachts beleef je het meer in een soort droom-waaktoestand). Maar het was ook wel leuk omdat buiten alles goed te zien was. Op een gegeven moment kwam er een groep jongelui de trein in die op kamp waren geweest en vier uur lang

liederen hebben zitten zingen met gitaar. Ontzettend leuk. Zo vals als de klere af en toe, maar leuk om naar te luisteren.

Mijn nieuwe kennissen Sasha en Sveta hadden aangeboden ons van de trein te halen. Dat vonden we eerst helemaal niet nodig want er rijdt een bus en het is dichtbij. Maar achteraf toch wel lekker want we waren behoorlijk moe en het regende.
Vandaag wacht het werk weer. Morgen het eerste examen. Ook voor mij spannend want ik heb nog nooit examen afgenomen. Maar alles is geregeld, lokalen en tijden vastgesteld, dus het zal wel lukken. En ik hoef niets zelf te bedenken. Wel voor de eindtoets over 3-4 weken, daar ben ik dan ook druk mee bezig.