Gehandicapten- en ouderenzorg...

- 10 juli 2019 -

Deze ochtend staan een bezoek aan de school voor kinderen met een beperking en het ouderlingentehuis op het programma. Als we aankomen in de school blijkt er een nieuw meisje te zijn. Ze is nog heel jong, zeker in vergelijking met sommige andere leerlingen. Maar blijkbaar worden alle kinderen vanaf 5 tot en met 28 jaar die doof zijn, een mentale achterstand of het syndroom van down hebben, hier samen geplaatst.

Het programma voor de jongsten is net hetzelfde als dat voor de ouderen. Het is geen ideaal scenario maar in Sri Lanka blijkt er nog een taboe te bestaan rond kinderen met een beperking. Het brengt ongeluk binnen een gezin en de kinderen krijgen daarom jammer genoeg soms geen eerlijke kansen om zich te ontwikkelen. De dove kinderen binnen de groep zijn verstandig genoeg om in het gewone onderwijs mee te kunnen maar voor sommige leerlingen

wordt er geen inspanning gedaan om ze een degelijke opleiding te bieden. Daarnaast nemen de kinderen met het syndroom van down of een mentale beperking de gebarentaal van de dove kinderen over en gebruiken ze hun stem steeds minder. Daarom worden elke ochtend stemoefeningen gedaan, de school doet er alles aan om er het beste van te maken in de gegeven omstandigheden.

Naast de stemoefeningen wordt er ook een fysieke activiteit georganiseerd. De leerlingen hebben er duidelijk veel plezier in en jong en oud moedigt elkaar stevig aan. Lessen gaan er momenteel niet door in de klas want er moet hard geoefend worden voor een concert dat ze als bron van inkomsten begin augustus zullen opvoeren. Deze school is een ‘School of Arts’ met het accent op dansen en theater. We krijgen een stukje te zien van de kostuums die door de ouders op maat gemaakt

worden en van de dansvoorstelling zelf. Het ziet er veelbelovend uit. Maar na enkele uren besluiten dat we genoeg beeldmateriaal hebben verzameld om geïnteresseerde vrijwilligers te tonen waar ze terecht zullen komen als ze zich voor dit project willen engageren. We nemen afscheid en vertrekken naar het ouderlingentehuis.

Het ouderlingentehuis ligt vlak naast de school. Op onze weg passeren we enkele oude dames met volle wasmanden. De ouderen doen blijkbaar zelf nog met de hand bij een waterton de schoonmaak van hun kledij en linnen. We bezoeken eerst het mannenvertrek. Dit blijkt één grote

ruimte te zijn met een 10-tal bedden. Een 6-tal mannen zitten op hun bed en verwelkomen ons met een brede glimlach. We passeren bij iedereen om hen een hand te kunnen geven en een kort praatje te maken. Al moet dat praatje altijd via Shiwanthi onze projectcoördinator omdat ik met de beste wil van de wereld, geen woord Singalees begrijp. Één man blijkt er slecht aan toe en ligt roerloos op bed. Het onbehaaglijke gevoel besluipt me dat deze man zijn laatste uren zijn ingegaan.

Na het mannenvertrek bezoeken we ook de twee zalen waar enkel vrouwen wonen en zien dezelfde eenvoudige levensomstandigheden. Ik weet niet meteen wat ik moet denken van de scène waarin ik beland ben. Ik denk aan de rusthuizen in ons land. Hoe iedereen zijn eigen kamer heeft en continu omringd is door verplegend personeel. Ik denk ook aan alle animatie die voor onze ouderen georganiseerd wordt. Aan hoe verplegend personeel onder druk staat om tegen de klok te werken terwijl ze ook hun sociale functie op een goeie manier willen vervullen.

Dus ik weet niet wat ik moet denken. Ik zie vrolijke ouderen, zonder nog een greintje privacy, met als enige

bezittingen hun kleurrijke bed met klamboe en een kastje met enkele kledingstukken en persoonlijk herinneringen. Deze ouderen hebben vooral elkaar maar geen verplegend personeel, geen poetsploeg, geen animatie. Één keer per week komt er een dokter of verpleger op bezoek en lokale vrijwilligers komen voedsel brengen of een praatje maken. Er zijn ook vrijwilligers die met de ouderen een activiteit organiseren maar er is geen gestructureerde animatie noch verzorging. In Sri Lanka wordt 80% van de ouderen opgevangen door de eigen kinderen of andere familieleden. Ze zorgen voor elkaar. Deze ouderen hebben geen kinderen of de band met hun familie is verbroken. Ze komen in dit opvangtehuis terecht als ze het alleen niet meer redden en weinig of geen financiële middelen hebben. Ze lijken tevreden met het eenvoudige maar sociale bestaan dat ze hier kunnen leiden.

Bij het bezoek aan de vrouwen worden er meteen foto’s bovengehaald. Het blijken foto’s te zijn van buitenlandse vrijwilligers die hier met hen allerlei activiteiten organiseerden. Ze koesteren de werkjes die ze met hen maakten maar ook de foto’s als ware het hun

eigen kinderen of familieleden die erop stonden. Het wordt me meteen duidelijk dat wie hier goed voorbereid naartoe komt, bijzonder mooie momenten kan creëren met en voor hen. Het schrille contrast met de rusthuizen bij ons en anderzijds de duidelijke tevredenheid ondanks de bijzonder minieme voorzieningen, zindert nog enige tijd na ook al trekken we daarna alweer naar een mooi stukje natuur, een waterval op een boogscheut van onze verblijfplaats.

We volgen voor enkele kilometers een pad waarbij we ettelijke apenfamilies passeren. Helemaal gerust ben ik er niet in want ze lijken elke minuut in je nek te kunnen springen. Dan maar heel gewoon passeren en ze niet al te veel aandacht schenken. We worden ook door de lokale mensen verwittigd dat ze gevaarlijk kunnen zijn en vooral eten durven af te pakken. Maar het blijft natuurlijk wel een bijzondere ervaring om deze dieren in de vrije natuur te kunnen zien rondzwieren van tak tot tak. De waterval blijkt de tweede hoogste van het land en de moeite waard voor een bezoek. Deze plek nemen we

zeker op in het filmpje voor de organisatie om een beeld te geven van wat er zoal te zien is in de omgeving van Badulla.

Na de waterval trekken we nog de stad in om de plaatselijke tempels en kerk in beeld te kunnen brengen. Vooral de plaatselijke Boeddhistische tempel blijkt een mooie rustgevende plek in het stadscentrum. Zo zit onze opdracht In Badulla er op. Morgen trekken we met de trein naar Ella. De rit duurt maar een uurtje maar het zou één van de mooiste treinritten ter wereld zijn. Onze trein vertrekt om 5u45 dus we moeten alweer vroeg uit de veren. Maar we hebben er zin in en zijn benieuwd om de bezienswaardigheden ter plaatse met eigen ogen te kunnen zien.