Afrikaanse tijd

Dinsdag 13 februari begon als een normale dag. Om 7 uur uit bed want stage begon 8 uur. Het is hier niet moeilijk om wakker te worden. Het zonlicht stroomt je kamer binnen en de hanen beginnen al om 5 uur herrie te maken. Ook de hond wordt rond 6 uur gevoerd en die speelt met zijn voerbak wanneer die leeg is, als laatste lopen er nog wat geiten rond die graag blèren. Al met al een heel orkest waarmee je wakker wordt. In het ziekenhuis aangekomen was het rustig. Vandaag zouden er consultaties zijn voor de zwangeren. Die beginnen meestal rond 9 uur en voor die tijd is het wachten op een eventuele bevalling en kletsen met de collega’s. wij hebben vandaag veel consultaties gedaan waarbij je de buik van de vrouwen palpeert om te voelen hoe het kindje ligt, je meet de buik op om de groei in de gaten te houden en we luisteren naar het hartje van de baby. Dat doen we met een doptone, een apparaat waarmee je de hartslag hardop hoort. Hier vinden ze dat een ongelooflijk leuk

speeltje. Mama Pi (zie foto) zoekt de hele buik af en is helemaal trots wanneer ze een hartslag hoort, ze verzint allemaal theorieën op welke plek je het beste kan luisteren. 9 van de 10 keer slaat het nergens op en luisteren we met een half oor, laat haar maar lekker d’r gang gaan want ze is zo blij als een kind. Rond half 9 was er een vrouw binnen gekomen met 7 centimeter ontsluiting. Ongeveer een uurtje later had ze volledige ontsluiting en Louise deed de bevalling. Terwijl de vrouw begon met persen kwam de dokter ook nog even in de deuropening staan kijken. We hadden maandag met hem overlegd over de geboorte van de placenta. In dit ziekenhuis gebruiken ze een methode waarbij de placenta meteen na de geboorte van het kind ook geboren wordt. Dit doen ze door aan de navelstreng te trekken. Omdat wij dit een gevaarlijke methode vinden (de navelstreng kan van de placenta losscheuren en dan ben je verder van huis) hebben we aan de dokter voorgesteld om onze eigen methode toe te passen. Gewoon wachten en de natuur z’n gang laten gaan. Als de placenta dan na 15 tot 30 minuten nog niet geboren is kun je altijd ingrijpen. De dokter vond dit prima, alleen Mama Pi moesten we nog overtuigen.. en dat bleek een ander verhaal. Ze kwam binnen toen de vrouw aan het persen was en na de geboorte van een gezonde jongen was het tijd voor de placenta. De dokter begon al te grinniken en toen Louise voorstelde om onze eigen methode te gebruiken werd het haar even te veel. Ze begon te praten, wild te gebaren en zenuwachtig om zich heen te kijken. Hoe konden we het in ons hoofd halen om niet haar methode te gebruiken? Die is tenslotte de beste! Inmiddels begon de dokter zich er ook mee te bemoeien en al grijnzend stelde hij voor aan Mama Pi dat zij ons onze eigen methode zou laten toepassen bij de bevallingen die wij doen. Ze wist even niet waar ze moest kijken, de dokter viel haar ook al af! Er is dus nog wat werk aan de winkel om Mama Pi te overtuigen, maar we geven het niet op..
Sinds gisteren hebben we extra gasten in huis voor 3 dagen en dat is even wennen. Het zijn 2 dokters uit Engeland en ze zijn erg Engels. We moeten ons aanpassen en we kunnen niet al onze spullen meer overal neergooien;). Maar goed, we starten vandaag rustig. Op de afdeling was 1 vrouw, maar of ze aan het bevallen was, was nog maar de vraag. Dus hebben we de eerste 2 uur niks gedaan. Vandaag komen ook alle zwangere vrouwen op consultatie, dus besloten we om een handje te helpen. Onze collega’s, want zo voelt het inmiddels echt, waren nog niet begonnen. We zijn toen maar gestart met wegen en het meten van de bloeddruk en eventueel doorverwijzen voor een echo. Als ze dit hadden gedaan mochten ze naar de verloskundigen toe, maar alles gaat hier op Afrikaanse tijd, dus Mama Pi was er nog niet. Nadat we de eerste vrouwen gezien hadden, arriveerde Mama Pi. Ze vroeg onze collega’s waarom ze nog geen ‘health talk’ hadden gegeven. Er waren nog maar een paar vrouwen,

dus dat vonden ze te weinig om voorlichting te geven over gezonde voeding en goede hygiëne. Als wij het wilden doen dan zouden ze ons wel helpen vertalen. Daar stonden we dan, voorlichting te geven in het Engels, maar geen enkele vrouw begreep dit. Veel vrouwen zijn hier niet opgeleid en kunnen niet eens lezen en schrijven, dus laat staan Engels spreken. Een collega vond het wel een goede oefening voor onze assistent om de lokale taal uit te proberen. Dat pakte niet goed uit, ze begrepen er nog niks van. Uiteindelijk kregen we hem zover om zelf te vertalen en hadden we ons doel bereikt;).
We hebben ons maar opgesplitst Louise bij de verloskundigen en Fennelien ging buiten de bloeddrukken meten. De helft van de tijd kwam er niemand en laat het nu net Valentijnsdag zijn. Meerdere mannelijke collega’s waren wel heel geïnteresseerd in onze plannen voor vanavond en zagen het wel zitten om met ons te gaan dineren. Dat vonden wij nou niet echt een goed plan. Wel mochten ze ons chocola geven ;) (in Ghana wordt het ook wel de dag van de chocola genoemd).
Op een gegeven moment vond Mama Pi het genoeg geweest en ging ze naar huis. Daar zaten we dan, de enige verloskundigen op de dienst, met nog een rij vrouwen buiten die een verloskundige moesten zien. Dus we begonnen de rij met vrouwen af te werken. Af en toe hadden we een vertaler nodig en als onze assistenten dan geen zin hadden, riepen ze willekeurig iemand uit de hal om ons te helpen. Aan het eind van de morgen besloot Fennelien om de vrouw die misschien aan het bevallen was toch nog eens te onderzoeken. Ze zag dat de vrouw nu toch wat meer pijn begon te krijgen en ze bleek inderdaad al 7 cm te hebben. Dus dat werd even overleggen, Louise was druk bezig met een paar zwangere dames. Dus of ze tijd zou hebben, zou de vraag zijn. Omdat het een 6e kindje was, is de kans groot dat de vrouw vrij vlot bevalt na het breken van de vliezen. Gelukkig was er een assistent bereidt om Fennelien te helpen, dus brak ze de vliezen. En, inderdaad, de vrouw schoot op en ging bevallen. Op dat moment besloot Louise toch te assisteren en zo konden we voor het eerst samen een bevalling doen, wat was dat gaaf! Enkel de navelstreng zat vast om het nekje heen en de vrouw moest stoppen met persen. Daar hadden we even een vertaler voor nodig en omdat de vrouw niet luisterde, besloot Frieda onze assistent, haar maar te slaan. Elke keer vragen we ons weer af waar we in beland zijn, maar de vrouw luisterde nu wel. Gelukkig is alles goed gegaan en konden we daarna rustig de zwangeren verder afhandelen en onze administratie bijwerken.

Na stage zouden we richting Tamale gaan om wat boodschappen te doen en onze jurken gaan passen. Na een uur wachten, dat is inmiddels normaal hier, besloten we toch maar eens te bellen naar Judith hoe het nu zat. Jo, de manager van transport en zo af en toe onze chauffeur, zou er zo aankomen. En ja hoor, na 2,5 uur wachten kwam hij dan toch eindelijk. Hij vroeg ons van te voren, hoe hard wij wilden rijden, nou als het rustig op de weg is, mocht hij wel 120 gaan;). Judith gaat normaal alleen in de weekenden naar Tamale toe, maar nu moesten we haar ergens ophalen. Ze had haar haar, ja alweer, helemaal laten vlechten. We besloten onze boodschappen te verdelen, Judith ging op pad langs de kraampjes voor groenten en fruit en wij gingen de rest van de spullen halen in de winkel. Inmiddels weten we wat voor eten ze hier verkopen en zorgen we dat we ook wat Nederlands eten in huis halen zoals knakworstjes. Na het doen van alle boodschappen bleek dat de naaister nog niet klaar was en we aankomend weekend maar een keer langs moeten komen. Omdat we nog steeds niks hadden gegeten en het inmiddels 9 uur was, besloten we om uit eten te gaan in een restaurantje. We gingen eindelijk weer pizza’s eten met kaas. Nadat we eindelijk besteld hadden, begon het wachten. Ook hier werd de Afrikaanse tijd weer zichtbaar. Zelfs Jo werd ongeduldig. Ondertussen hadden we het erg gezellig. We hebben hun Engelse uitspraak eens onder de loep genomen, zo zeggen ze hier niet ask, maar aks en hebben we hard gelachen om de ober. We hadden gevraagd of hij wat foto’s wilde maken, op dat moment kregen we alle 4 de slappe lach en hij bleef maar foto’s maken vanuit alle hoeken. Kortom het was een fantastische avond en we hebben er een paar Ghanese vrienden bij.

Vandaag was ook een rustige dag. Er waren geen consultaties en ook geen vrouwen die moesten bevallen toen onze dienst begon. Gelukkig zijn er genoeg collega’s om mee te kletsen en is het altijd gezellig. Iedereen is nieuwsgierig naar Nederland en hoeveel we daar verdienen. We moeten heel wat keren omrekenen hoeveel Ghanese cedi’s een bepaald bedrag in

euro’s is. Wat ook bijzonder is, is het extra baantje dat iedereen hier lijkt te hebben. Naast dat het een ziekenhuis is, is het ook een soort markthal. Bijna iedere werknemer verkoopt spullen naast hun baan en die nemen ze mee naar het ziekenhuis om aan de collega’s te verkopen. Vandaag kwam er iemand tevoorschijn met onderbroeken en zakdoeken. Er is ook een verloskundige die sieraden verkoopt die ze zelf maakt en er komt iedere dag een vrouwtje langs die allerlei soorten eten verkoopt. Onze collega waar we vandaag mee samenwerkten was een mannelijke verloskundige, Tony. Doordat het zo rustig was konden we lekker kletsen en hij heeft even al z’n huwelijksproblemen op tafel gelegd. Verder vragen de meeste naar onze opleiding en of we meteen een baan krijgen in Nederland wanneer we zijn afgestudeerd. En ze willen allemaal wel een keer naar Nederland komen, dan moeten wij een visum voor ze regelen. Ze weten het mooi te vertellen. Rond half 10 kwam er een vrouw binnen met pijn. Na haar onderzocht te hebben bleek ze 5 centimeter ontsluiting te hebben, het kon dus nog wel even duren. Fennelien heeft een infuus geplaatst die eindelijk goed zat. We hebben hier wat problemen mee, de mensen hebben hier een dikkere en stuggere huid en de infuuskatheters die ze hier gebruiken zijn ook niet echt om blij van te worden. Daarna werd de vrouw op een bed gelegd om de andere 5 centimeter te overbruggen. Na ongeveer 3 uur heeft Louise haar weer onderzocht en haar vliezen gebroken. Het vruchtwater was tussen geel en groen, dit betekent dat de baby in het vruchtwater heeft gepoept. Baby’s doen dit alleen wanneer ze stress ervaren zoals te weinig zuurstof krijgen. We moesten de baby dus extra goed in de gaten houden. Gelukkig bleven de harttonen goed. Nadat de vliezen waren gebroken had de vrouw als snel volledige ontsluiting en kon het persen gaan beginnen. Op woensdag was de baby om 12:19 geboren. De vrouw van vandaag begon met persen om 12:05 dus Fennelien en ik zeiden tegen elkaar dat het wel grappig zou zijn als deze baby ook weer om 12:19 geboren zou worden. Tony stond er ook bij en hij dacht dat het wel wat langer zou duren. We zijn daarom een weddenschapje aangegaan. Als de baby vóór of op 12:19 geboren zou worden dan zou Tony ons chocola geven, zou het daarna geboren worden dan zouden wij chocola geven. Het hoofdje werd steeds beter zichtbaar en na niet al te lang werd het geboren. Normaal draait een baby dan uit zichzelf zodat de schouders in de goede positie komen te liggen om geboren te worden. Deze baby deed dat niet dus Louise heeft het zelf gedraaid. Ook de schouders kwamen niet vanzelf. We hebben daarom Mc Robberts en supra pubis druk gedaan, twee handelingen die je kunt doen wanneer de schouders niet vanzelf komen, en toen werd de baby geboren. En ja hoor, het was precies 12:19! En alweer een jongen, tot nu toe heeft Louise alleen nog maar bevallingen van jongens gedaan. Ondanks het meconium in het vruchtwater deed de

baby het goed en Fennelien hield hem goed in de gaten. Ondertussen liet Louise de placenta geboren worden, op onze eigen manier! Tony vond alles prima, de manoeuvres die we uitvoerden kende hij ook niet maar hij gaf aan dat hij het leuk vond om te zien. We vroegen hem wat hij zou doen bij een vastzittende schouder maar daar had hij niet echt een duidelijk antwoord op. De rest van de dag bleef het rustig en konden we nog meer kletsen. Op een gegeven moment ging het erover wat we in Nederland eten en wat typisch Ghanees is. Jam is een gerecht waar ze hier helemaal gek op zijn maar wij hadden het nog nooit echt op. Tony zou wel even wat gaan halen. Hij kwam terug met een soort patat maar dan een stuk droger. Om het los op te eten is niet lekker maar wanneer je het in een soort sambal en kruiden doopt is het goed te doen. Na het eten was het tijd om naar huis te gaan.
Nu hebben we repetitie avond met het koor waar we bij gaan, aanstaande zondag zullen we meezingen in de kerk. Wel leuk om zo helemaal in de gewoontes van hier op te gaan. Het oefenen zou om half 8 beginnen in de kerk, momenteel zitten we in de kerk, het is bijna 8 uur en er is nog niemand te bekennen. Echte Afrikaanse tijd dus, Louise voelt zich hier wel thuis want die is in Nederland altijd te laat. Hier maakt dat allemaal niet uit. Gelukkig is Fennelien er nog om toch de tijd in de gaten te houden.

Liefs,
Fennelien en Louise