Het laatste verslag schreef ik inmiddels al een maand geleden, dus tijd voor hoofdstuk 10! Dorinde en ik zijn in het zuiden van Bali. Vannacht vliegen we van Denpasar naar Tokyo. Er komt geen eind aan. Niet aan onze reis en ook niet aan dit hoofdstuk. Dan zijn jullie alvast voorbereid.

Deel 1: Java

De vorige keer vertelde ik over de trip naar Yogyakarta, toen we nog op Java waren. Omdat "Jogja" bekend staat als het culturele centrum van Java leek het ons een goed idee om hier ongeveer een week te verblijven. Daarnaast scheen dit een betere plek te zijn dan Bali om een verlenging voor ons visum aan te vragen. Toch zou deze verlenging drie bezoekjes op verschillende dagen kosten, dus hebben we ons de dag na aankomst in Yogyakarta gelijk gemeld bij het "Kantor Imigrasi". Het was een maandag, dus we verwachten het proces dezelfde werkweek geregeld te hebben. We hebben een formulier (noem het maar dossier) in moeten vullen, maar toen we dit bij de balie in wilden leveren werden we vriendelijk verzocht om dit de volgende ochtend te doen. We waren deze dag te laat, want dit had voor 10 uur 's ochtends gemoeten. Helaas konden we de dag erna niet omdat we een nachtje bij de bekende Boeddhistische tempel Borobodur in de buurt gingen slapen. Nadat we bij Borobodur een nachtje bij een homestay hadden geboekt, kwamen we erachter dat het de dag erna "Boeddha's Birthday" was. Dit hield in dat op deze dag veel boeddhisten naar Borobodur zouden komen om dit te vieren. Omdat er ook een avondprogramma was, hebben we er nog een nacht bijgeboekt om dat ook mee te kunnen maken. Dat bleek een goede zet te zijn geweest, ondanks dat de tweede overnachting in een armoedige ruimte was waar soms vrienden/familie van de eigenaar in sliepen.

Op boeddha's birthday was er 's ochtends een optocht van een grote tempel naar Borobodur. De tickets waren vandaag goedkoper. Dat kwam voor ons natuurlijk goed uit (net als de festiviteiten). In Indonesië is wandelen niet erg 'in' en voor een aantal mensen was het een lange, warme wandeling. Een jonge vrouw werd er onwel van en werd afgevoerd door een ambulance. De (zwaar gepantserde) beveiliging was volop aanwezig en alles verliep erg soepel. Op 13 mei (twee weken voor ons bezoek aan Borobodur) pleegden twee families aanslagen in Surabaya (niet ver van Yogyakarta). Misschien dat hierdoor de beveiliging was toegenomen. We konden de druk bezochte Borobodur tempel bekijken en 's middags waren er een aantal speeches op het plein vlakbij. Deze vonden we minder interessant, dus hebben we een paar uren uitgerust bij onze homestay. We kwamen de avond terug voor het oplaten van lantaarns (van die grote papieren lantaarns die in Nederland inmiddels verboden zijn doordat er te vaak dingen in de fik vlogen). Dit was erg indrukwekkend en er waren meerdere rondes waarbij we met honderden mensen lantaarns op mochten laten.

De dag erna hebben we een fietstochtje gemaakt door het dorp. We zagen hoe de plaatselijke "tahu" (tofu) geproduceerd werd. Dorinde heeft bij een potterij een kommetje gemaakt en we hebben de "chicken church" bezocht. Deze kerk ziet er van buiten uit als een duif, dus vonden we de naam van de kerk maar vreemd. Ook zijn we de markt over gefietst en zijn we bij een café geweest waar Kopi Loewak koffie werd gemaakt. Dit is de duurste koffie ter wereld. De katten die deze koffie uitpoepen waren achterin de tuin te zien, helaas wel gedrogeerd of in kleine kooitjes.

Later in de middag heb ik mijn ontslag ingediend. Dit was geen impulsieve actie, maar hier heb ik een paar weken goed over nagedacht. Dorinde en ik vinden het reizen erg leuk en willen dit nog langer gaan doen. We komen op 22 augustus wel terug naar Nederland, maar zijn van plan om eind september / begin oktober weer weg te gaan. We zouden graag meer landen in zuid-oost Azië willen zien en ook een tijdje naar Australië willen gaan.

Op de namiddag gingen we terug naar Yogyakarta. De volgende dag zijn we naar Kantor Imigrasi gegaan om (deze keer ruim voor 10 uur) onze formulieren in te leveren en aansluitend naar Prambanan gegaan. Dit is een groot tempelcomplex die ons wat meer aansprak dan de Borobodur tempel. Ten eerste omdat het veel meer tempels zijn en ruimer is opgezet en ten tweede omdat het (mede door het eerste punt) veel rustiger was.

De dag erna hebben we het rustig aan gedaan. Bij ons guesthouse zat een langgestrekte vijver waar veel vissen in rondzwommen. Het schijnt therapeutisch te zijn om je voeten er in te doen. We deden dat en de vissen kwamen direct aan onze voeten sabbelen. Dit gekriebel werd Dorinde al snel teveel, maar ik heb maar even doorgezet. We vonden het een goede martelmethode.

De dag erna zijn we naar Jalan Malioboro gegaan (het winkelcentrum). Daarna brachten we Fort Vredeburg een bezoek waar veel over de geschiedenis van Indonesië te leren viel.

Omdat het verlengen van ons visum langer duurde dan verwacht, besloten we om in het weekend een uitstapje te maken naar het gedeelte zuidelijk van Yogyakarta. We zijn eerst naar Timang Beach gegaan waar ik met een gondel naar een eiland ben gegaan terwijl Dorinde een lange touwbrug gebruikte. Dit was best een mooie plek, hoewel het wel erg toeristisch was. We zijn de volgende dag naar Goa Jomblang gegaan. Eerst abseilend naar beneden om vervolgens de grot in te kunnen lopen. De lichtinval door de opening boven de grot geeft dit een mooi effect van binnenaf. We werden op de terugweg omhoog getakeld door een team die boven flink spierballenwerk aan het verrichten waren.

We hebben ons de dag erna vroeg bij Kantor Imigrasi gemeld waar ons gezicht op de foto moest, onze handtekening gezet werd en alle 10 vingers werden gescand. Na de tijd zijn we met de lokale bus (Trans Jogja) naar het kraton gegaan (het paleis van een sultan), Taman Sari (een waterkasteel) en naar een vogelmarkt. Het was meer een dierenmarkt aangezien er hanen, puppies, vogels, jonge katjes, schildpadden, leguanen, slangen, krabbetjes, vissen, wormen en nog veel meer dieren te koop waren. Vooral het angstige kuikentje dat opgesloten zat samen met een slapende python en een puppy met echte puppyogen vonden we een reden om maar snel door te lopen. Op de namiddag hadden we een kookworkshop met (toevallig) twee andere Nederlanders. We hebben met z'n vieren Gado Gado en Ayam Kemangi gemaakt. Het was erg lekker!

De dag erna zijn we voor de vierde en gelukkig laatste keer naar Kantor Imigrasi gegaan. Ons paspoort lag klaar met een nieuwe stempel erin. We hebben daarna geprobeerd een nieuwe SIM-kaart te regelen, maar er waren (ik heb ze geteld) 32 mensen op hun beurt aan het wachten. De ticketmachine (waar je een ticket kon halen zodat je wist wanneer je aan de beurt was) was uitgezet, oftewel de winkel was om 3 uur 's middags al soort van gesloten...

We zijn de dag erna met de trein naar Probolinggo gegaan, deze rit duurde 8 uren. Rond half 6 werd er gratis eten uitgedeeld. Toen de mededeling "happy breakfast" kwam waren we een beetje in de war, maar we kwamen er al snel achter dat de vrouw had gezegd "happy break the vast". Ramadan was nog niet afgelopen!

De dag na aankomst in Probolinggo zijn we direct doorgereisd naar Cemorolawang. We zijn samen met de Fransen waar we de shuttle mee hadden gedeeld naar de krater van Mount Bromo gewandeld, de meest bezochte toeristenattractie van Indonesië. Tot onze verbazing was het er vrij rustig, op een gegeven moment waren we met zijn vieren als enige bij de krater. De dag erna heb ik 's ochtends de laatste wedstrijd van de basketbalfinale van de NBA gezien. De Golden State Warriors hebben in vier wedstrijden (best of seven) de Cleveland Cavaliers verslagen. Daarna maakten Dorinde en ik een wandeling naar een plek waar we van bovenaf een mooi uitzicht over Mount Bromo hadden. Een bijzonder landschap, want er zijn gedeeltes helemaal vlak en de rest is juist erg bergachtig.

Terug in Probolinggo zijn we de volgende dag naar de haven gelopen waarbij we onderweg bij veel (vers gevangen) vis zagen. We zijn naar het Bee Jay Bakau Resort gegaan waar we een hapje aten bij de seafood bar. 99% van het eten was met vis, maar toch hebben we de 1% kunnen vinden. Er staat een enorm "Troyan Horse" waar we ook naartoe (en in) zijn gegaan. Om de drukte van Idul Fitri (het feest op het einde van Ramadan) voor te zijn gingen we daarna met de trein naar Banyuwangi. Op 15 juni eindigde de Ramadan en dat hield in dat iedereen terugging naar hun familie, vaak in hun geboortedorp. Het vervoer lag daardoor plat en door de kust vlakbij Bali op te zoeken hebben we voorkomen dat we ergens een tijd vast zijn komen te zitten. In Bali zijn de meeste mensen Hindoeïstisch en vieren het einde van Ramadan dus niet. Tijdens de treinrit hoorden we weer bijzondere mededelingen als "Ladies and gentlement (geen spelfout), we are getting off you at the next stop". We zijn 's avonds rond 20.30 uur aangekomen en werden daar onverwachts opgewacht door een chauffeur die ons naar het guesthouse heeft gebracht. Hij gaf aan dat er elke nacht om middernacht een shuttle vertrekt die naar de berg Ijen gaat. In het donker is daar een blauw vuur te zien door de blauwe magma die in de krater stroomt. We hebben daarom drie uurtjes slaap gepakt om gelijk dezelfde nacht mee te kunnen. Rond middernacht vertrokken we met de shuttle om vervolgens eerst de berg op te wandelen en daarna af te dalen naar de krater. Het blauwe vuur vonden we vermakelijk, maar niet erg indrukwekkend. Daarna zijn we naar een uitzichtpunt op de rand van de krater gelopen om de zonsopkomst te zien. Ook dat was niet spectaculair, want het was een beetje bewolkt. Pas toen we terugliepen naar de shuttle was voor ons het hoogtepunt gekomen, de omgeving. Ook het uitzicht met de prachtige (ik noem ze even) schapenwolkjes was erg mooi. Toen we rond 9.00 uur terugkwamen zijn we eerst een paar uurtjes gaan slapen om de rest van de dag "vrij te nemen". Wel vermoeiend, zo'n kater. We wilden nog naar het nationaal park in het zuiden aan de kust, maar de rit er naartoe was vrij lang en ook was het moeilijk een gids te vinden die geen vakantietijd had opgenomen. We besloten daarom om de ferry te nemen naar Bali zodat we daar nog ruim twee weken de tijd voor zouden hebben.

Deel 2: Bali

Na de ferry, die ons 90 cent per persoon heeft gekost, zijn we met de bus naar Pemuteran gegaan. Het noorden van Bali is minder toeristisch en door het laagseizoen vonden we een prachtig homestay waar we door de 68% korting maar 8 Euro per nacht kwijt waren (inclusief ontbijt). We zijn de dag erna via een tour gaan snorkelen bij Menjangan. De boottrip er naartoe vonden we al erg mooi, maar de vele verschillende vissen, zeesterren en het koraal vonden we prachtig. Het is dan ook één van de beste duik-/snorkelgebieden van Bali. 's avonds hoorden we muziek op straat. We zijn er naartoe gelopen en het bleek een optocht te zijn voor Idul Fitri. Het was maar een kleine groep, want veel moslims zijn er niet op Bali (laat staan in deze regio). We mochten wel meelopen, maar zijn niet helemaal meegegaan naar de tempel.

De dag erna hebben we fietsen gehuurd en zijn we naar de Monkey Temple gefietst. Bij de tempel was een ceremonie gaande. Toen deze afgelopen was en de mensen de trap afliepen, waren er veel apen die doorhadden dat er iets lekkers te halen viel. Terwijl de tas met eten mee werd gesleurd door een groepje apen was een vrouw druk bezig om met een grote bamboestok de apen weg te jagen. We deden hetzelfde bij de apen die op onze geparkeerde fietsen zaten en vervolgden onze weg naar de "Hidden Waterfalls". We fietsten door oerwoud waar in een klein dorpje ons wat eten werd aangeboden in ruil voor wat foto's en waar ik een potje pool heb gespeeld tegen een jongen die amper boven de pooltafel uitkwam. Vreemde regels hadden ze daar en ook bijzonder dat op zo'n plek een pooltafel staat. Leuke trip, maar de waterval(len) bleven voor ons "hidden". Later op de middag zijn we aan het strand naar de "Turtle Hatchery" gegaan. Schildpaddeneieren zijn een delicatesse op Bali en daarom dreigen de schildpadden in deze regio te verdwijnen. Deze organisatie koopt de eieren van de locals die ze op het strand vinden en laten de eieren vervolgens uitkomen. De kleine schildpadjes verblijven een bepaalde tijd in de opvang om ze op een gegeven moment vrij te laten. Door dit centrum een bezoek te brengen, kreeg de organisatie geld binnen om dit tot stand te kunnen brengen.

De dag erna zijn we met de bus naar Seririt te gaan. We wilden naar Munduk toe, maar de prijs er naartoe was vrij hoog. Na stevige onderhandelingen zijn we uiteindelijk met twee scooters in Munduk gekomen. We hebben de dag erna een wandeling gemaakt om verschillende watervallen te zien, deze waren gelukkig beter te vinden dan die van een paar dagen eerder. Dit waren de Melanting, Labuhan Kebo en twee Munduk watervallen (voor degene die het op willen zoeken).

De dag erna hebben we een scooter gehuurd. Ik had een aantal jaar geleden een paar uurtjes scooter gereden toen ik met mijn zusje Eke in Spanje op vakantie was. Eerst weer even wennen dus. Dit bleek in deze regio een ideaal vervoersmiddel te zijn, want we konden zo veel attracties in één dag bekijken. We bezochten Lake Tamblingan en Danau Buyan (twee meren), de tempel Pura Ulun Danu Beratab, de rijstplantages bij Jatiluwih, de Balinese Gates, de tempel Pura Ulun Danu Buyan en de Banyan Tree.

Een dag later zochten we een manier om een dure shuttle te vermijden en konden we met een truck achterin in de laadruimte meeliften naar Bedugul. Daarna zijn we met de bus naar Ubud gegaan. In het centrum werden ook weer erg hoge prijzen gevraagd voor een taxi voor slechts een ritje van 6 km die ons naar de homestay buiten Ubud zou moeten brengen. De Grabchauffeurs zijn in het centrum niet welkom en we zijn daarom een stukje gaan lopen om buiten het centrum wel cheap een Grab te kunnen regelen. Het was inmiddels hard aan het regenen, iets waar we niet op hadden gerekend maar wat de dagen erna wel vaker zou voorkomen. De regenkleren in de scooterbak dus. We hadden weer een erg mooi homestay gevonden en zijn daardoor een paar dagen langer gebleven dan gepland. Het ontbijt werd naar ons balkon gebracht en we konden er ook avondeten bestellen waarvoor we geen stap buiten ons minihuis hoefden te zetten. We zijn bepaald niet lui, maar dat was toch wel erg relaxed. 's avonds hebben we de film "Eat, Pray, Love" met Julia Roberts gezien. Een gedeelte van de film is op Bali gefilmd, dus dat maakte de film voor ons nog wat interessanter. We hebben bij deze homestay tijdens ons verblijf weer een scooter gehuurd wat 3 Euro per dag kost. De benzine kost ongeveer 50 cent per dag en daar kun je best een stuk mee rijden.

De dag na aankomst hebben we eerst een nieuwe SIM-kaart geregeld. 's middags zijn we naar café Maha gegaan waar de konijnen vrij rondlopen om vervolgens naar Monkey Forest te gaan. Hier lopen de apen vrij rond en zijn verschillende toeristen slachtoffer van apen die op mensen springen of spullen van mensen af proberen te pakken.

De dag erna was "International Yoga Day". Yoga, net als massages en meditaties, zijn op Bali net zo populair als het bezoeken van de stranden. Er was in Paradiso een gratis sessie van twee uren yoga, dus Dorinde en ik hebben dat maar eens geprobeerd. Sommige oefeningen waren behoorlijk pittig, ook al zaten er een paar ervaren mensen tussen die met gemak de benen en armen in alle hoeken en standen konden krijgen. Ik herkende een aantal oefeningen van de tijd dat we met korfbal voor elke training een buikspierkwartier hadden. Ik zei destijds over bepaalde oefeningen dat ik het eerder yoga vond dan buikspieroefeningen. Hoewel ik uiteindelijk toch gelijk had, was het nu wel makkelijker meedoen.

De volgende dag zijn we naar de tandarts gegaan. De vulling die in Yogyakarta was aangebracht bleek niet van goede kwaliteit en had ik tijdens het flossen er ineens zomaar uitgetrokken. Gelukkig was de tandarts in Ubud wel erg geschikt (geen trillende handjes) en had ook goede materialen, want nu voelt het een stuk beter dan de weken ervoor. Na de tijd hebben we de Capuhan Ridge Walk gedaan, een leuke route van 9 km door o.a. rijstvelden die je vanuit het centrum van Ubud ineens in de natuur brengt. Dan start was naast de tandarts, dus dat kwam mooi uit.

De dag erna hebben we een wat langere trip gemaakt. We zijn naar de Hidden Canyon (Beji Guwang) gegaan, die wel erg makkelijk te vinden was aangezien er verplicht een gids meeging. Het deed ons erg denken aan de Green Canyon in Java waar we gingen bodyraften. Deze keer gingen we tegen de stroming in wat het soms wel lastig maakte. Sommige stukken hebben we gelopen en soms moesten we zwemmen. De gids kon niet zwemmen, dus dat zag er soms wel wat paniekerig en spastisch uit. Na twee uur gingen we verder met de scooter en stopten we even bij het strand Pantai Kolok. We zijn daarna naar een Art Village gegaan. Vreemd genoeg was er nergens kunst te bekennen, maar hebben we wel een ceremonie gezien. Ze waren iemand aan het eren die overleden was. Het was een stuk vrolijker dan een gemiddelde begrafenis/crematie in Nederland. Er werd luide muziek gespeeld en bij gedanst. We zijn bij de waterval Tukad Cepung geweest waar het vrij druk was. Het leek daarnaast wel een modellenwedstrijd tussen twee vrouwen. Sommige mensen maken zoveel foto's van hetzelfde, het is echt niet normaal! We zijn dan ook niet in de fotorij gaan staan, maar snel weer weggegaan. We hebben de dag afgesloten bij het tempelcomplex Gunung Kawi.

De volgende dag hebben we het rustig aan gedaan. Op de namiddag zijn we nog wel gaan vogelspotten bij de rijstvelden in Ubud. Daarna hebben we in Ubud gegeten om vervolgens in Paradiso (in dezelfde ruimte waar we eerder nog yoga deden) de film Molly's Game te zien op het grote scherm. Erg fijne setting met een evenzo leuke film.

De dag erna zijn we met een shuttle naar Kuta gegaan om met Grab naar (een aantal km buiten) Ungasan te gaan. Ook hier hebben we een scooter gehuurd om de volgende dag te gaan "strandhoppen". Eerst Tegal Wangi, daarna Balangan Beach, vervolgens Dreamland Beach waar we een uurtje hebben gezwommen om af te sluiten bij Pantai Padang Padang.

Op de dag erna was er aan het strand van Kuta een Meet and Greet event voor geocachers waar we ons voor aangemeld hadden. Aan het begin van de middag vonden we een aantal caches om op het einde van de middag zo'n 10 andere geocachers te ontmoeten. Samen hebben we gepraat over geocachen, maar ook over andere dingen zoals vakantie. Een koppel kwam uit Noorwegen en de rest uit Australië (met name Perth). Het was erg gezellig.

Vandaag ben ik naar de kapper geweest, dit leek ons hier een stuk voordeliger dan in Japan. Daarna zijn we naar Nunggalan Beach gegaan (waar zee-egels werden geraapt die op het menu komen te staan) en hebben we de zonsondergang bij de Pura Luhur Uluwatu tempel gezien. Hier zijn de apen nog brutaler. Een man die rustig bleef zitten toen er een aap achter hem langs liep kwam erachter dat de aap toch niet achter hem langs liep. De bril die hij ophad was hij binnen no-time kwijt. En nee, die gaf de aap niet meer terug!

De afgelopen dagen heeft het niet meer geregend en hebben we veel gedaan en gezien. Bali was voor ons erg mooi en vonden het vergelijkbaar met Java. Uiteindelijk vonden we Java wel wat fijner, omdat het veel minder toeristischer is dan Bali. Daarnaast hoef je (daardoor) niet zoveel te onderhandelen en is alles goedkoper. Eerst waren we één à twee Euro per persoon kwijt voor eten, in Bali is het eerder 3-5 Euro per persoon. Het eten was overal wel erg lekker en natuurlijk nog steeds erg goedkoop. Nu kijken we uit naar Japan. We proberen daar wat geld te besparen door tweedehands fietsen te kopen, maar we zijn benieuwd of dat gaat lukken.

Zijn er nog mensen aan het lezen? Knap gedaan, want er kwam deze keer geen eind aan. Het koste mij uiteindelijk twee avonden om het te typen, maar hopelijk is het de moeite waard geweest. Bedankt voor de leuke reacties van eerdere verslagen. Dat maakt het wat makkelijker om ermee door te gaan.

Groetjes!

Markus en Dorinde