The American war, een les door meester Dietmar

Om van het noorden naar Hué in het midden van het land te reizen nemen we de nachtbus die er volgens planning 13 uur over zal doen. Ondanks de wilde rijstijl van de chauffeur en slechts 3 korte stops slagen de vele wegenwerken er toch in onze tocht 3 uur te vertragen. De rit, in combinatie met een vermoedelijke bacterie zorgt ervoor dat we 1,5 dag nodig hebben om te bekomen! Hué ligt dicht bij de befaamde DMZ (DeMilitarized Zone) uit de Amerikaanse oorlog (die in de rest van de wereld de Vietnamoorlog genoemd wordt). Samen met onze gids, Mr Tam, een Zuid-Vietnamese burger die opgegroeid is in de oorlog, maken we een uitstap naar de meest intrigerende plekken.

Een korte geschiedenisles:
In 1954 werden de Fransen, die tot dan toe Vietnam koloniseerden, verslaan door de Viet Minh, een Vietnamese antikoloniale organisatie. Uit vrees dat die communistische Viet Minh de macht zou nemen over heel Vietnam, werd er later dat jaar op het congres in

Genève door de rest van de wereld beslist om Noord- en Zuid-Vietnam van elkaar te scheiden voor twee jaar. Een bufferzone van tien kilometer breed, de demilitarized zone, moest ervoor zorgen dat Noord en Zuid niet in de clinch gingen.

In 1956 gingen de geplande verkiezingen die Noord en Zuid opnieuw zouden herenigen niet door. De VS en Zuid-Vietnam hielden dit tegen uit (terechte) schrik dat het communistische Noorden de macht zou grijpen. De VS gingen zelfs nog een stapje verder om de opmars van het communisme tegen te gaan: in de daaropvolgende jaren steunden ze Zuid-Vietnam financieel en zelfs met hele legers.

Vanaf 1964 (Tonkin Incident) werden er in (Noord-)Vietnam meer bommen gedropt dan elders tijdens de hele Tweede Wereldoorlog. Echter, ondanks de grote overmacht van de VS (samen met

Zuid-Vietnam), kregen ze de Viet Cong (Noord-Vietnam) niet klein.
In 1968 (TET-offensief) werd duidelijk dat de Viet Cong, ondanks zeer grote verliezen, de oorlog niet zou verliezen. Toen dit eenmaal duidelijk was voor de VS (en de rest van de wereld) werd een geleidelijke terugtrekking van de meer dan 0,5 miljoen Amerikaanse soldaten ingezet.
In 1973 was er van Amerikaanse steun geen sprake meer, waarna Noord-Vietnam simpelweg over Zuid-Vietnam walste, met als eindresultaat de overwinning voor het Noorden in 1975. Dit was het startpunt van de huidige socialistische republiek Vietnam, onder communistisch bewind.

Onze eerste afspraak met de geschiedenis is een soldatenkerkhof in de zwaar getroffen provincie Quang Tri: vele Noord-Vietnamese soldaten (zonder naamplaatje) lieten het leven in deze provincie en hun lichamen werden ter plekke begraven door de Zuid-Vietnamese burgers. Jaren later werden de lichamen verplaatst naar het kerkhof met vele ‘Unknown soldier’-graven tot gevolg.

Hierna rijden we verder naar de Ben Hai River, die de DMZ midden in twee splits. We wandelen van het oude zuiden naar het oude noorden over de Hien Luong brug, waarvan de twee verschillende kleuren en een splitsingslijn ons de exacte grens laten zien. In het nabijgelegen museum geeft mr. Tam ons verder uitleg over de evolutie van de oorlog, de effecten ervan op zijn leven en dat van zijn familie. We staan nog even stil bij de vele, soms gruwelijke foto’s en zijn versteld van hoeveel bommen er gedropt zijn in en rond de DMZ.

Net omdat er dat zo veel zijn, hebben de Noord-Vietnamezen 114 ondergrondse tunnels gecreëerd, ter bescherming. Wij bezoeken het meest indrukwekkende tunnelsysteem: de Vinh Moc tunnels. Dit ingenieus systeem (met luchtschachten, waterafvoersystemen, extra beschermingstunnels,…) heeft gedurende 6 jaar onderdak geboden aan ongeveer 60 families en overleefde alle bomaanslagen. Niemand kwam om het leven in deze tunnels. Sterker nog, in de zeer kleine verloskamer werden zelfs 17 kinderen geboren. Het is dan ook heel speciaal om in deze, in originele staat zijnde tunnels te wandelen. Het geeft een impressie van hoe het geweest is tijdens de oorlog. De gangen zijn smal en laag, de ‘familiekamers’ miniem, de trappen steil en het is er heel donker. Het laat een heuse indruk op ons na.
Na een kommetje mie stappen we in de auto, terug richting Hué. Onderweg beantwoordt mr. Tam onze laatste vragen. We bedanken hem nog voor de vele informatie en de leerrijke dag.