Dag 12: Oslo

Wij hebben goed geslapen en staan om half 8 op. Vandaag is de Oslo Marathon, gisteren hebben wij daar de voorbereidingen van gezien, dus het zal in het centrum wel een gekkenhuis zijn. Er doen zo'n 3000 deelnemers aan mee, over 4 afstanden (marathon, halve marathon, 10 en 3 km), en er is ook nog een kindermarathon van 500 m. De stad stond gisteravond al op zijn kop omdat het ook nog Kulturnacht was, waarbij vele musea, galerieën e.d. open huis hielden. Net als in Bergen een week geleden! Wij weten het wel uit te zoeken!
Voor vandaag hebben wij het Vikingskipshuset en het Kon Tiki Museum op ons lijstje staan. Daarvoor moeten wij eerst met de metro terug naar de stad en dan met de bus naar het schiereiland Bygdøy, dat voor de kust ligt. Dit zou alles bij elkaar een uur in beslag moeten nemen.
Dat klopt aardig. Ik maak eerst wat foto's van het schitterende uitzicht bij het hotel en dan moeten wij de heuvel afdalen, zo'n 10 minuten naar het metrostation. De metro is hier een bovengrondse tram en je hebt mooi uitzicht. Op station Holmenkollen kopen wij een dagkaart voor het OV, dat lukt niet met de pinpas, dus dan maar geprobeerd met de credit card. Ik krijg keurig een kartonnen kaartje, maar Arnold krijgt slechts een papieren bonnetje (veel later blijkt dat het mijn bonnetje is, hij reist zonder vervoersbewijs!!). Dat levert echter geen problemen op want gecontroleerd wordt er niet. In ca. 30 minuten komen wij bij het Centraal Station van Oslo, alwaar wij de bus moeten pakken naar Bygdøy. Dat wordt zoeken, want er staan veel bussen. De bus slaat een aantal haltes over in verband met de

marathon, want het halve centrum is afgesloten! Het circuit van de marathon loopt langs de haven, op vlak terrein. Onderweg zien wij de deelnemers hollen! De rit duurt een minuut of 20 en om 10.20 uur zijn wij bij het eerste museum van vandaag: het Vikinskipshuset. Het is een prachtige hal met vier vleugels waarin 3 Vikingschepen staan opgesteld en heel veel vondsten. Deze schepen zijn opgegraven omdat ze aan de vaart onttrokken werden om gebruikt te worden als grafschip. Ze werden met de overledene(n) en giften begraven in een grafheuvel, een immens karwei. Op het dek werd dan een soort houten tent gebouwd, waaronder de lichamen neergelegd werden.
Het eerste schip, het Oseberg schip (genoemd naar de boerderij waar het gevonden werd) werd in ca. 820 gebouwd en heeft prachtig houtsnijwerk. In 834 werd het gebruikt als grafschip voor 2 machtige vrouwen, te oordelen naar hun enorme arsenaal aan grafgiften: 3 sledes, een wagen (allemaal rijk versierd), 5 versierde dierenhoofden van hout, 5 bedden en 15 (!!) paarden, 6 honden en 2 koeien. Ook is

een zadel aangetroffen, het enige Vikingzadel ter wereld dat bewaard is gebleven. Veel van die grafgiften staan hier opgesteld. Het schip werd in 1904 opgegraven. De twee begraven dames waren van hoge stand, de een rond de 70, de ander rond de 55. Ze droegen mooie gewaden van wol en sluiers van linnen. De oudste dame had zelfs zijden appliqué op haar japon. Wat ik niet wist is, dat de Vikingen zelfs naar Arabië voeren. En dat in open schepen over de grote zeeën. Ik wist wel dat zij ook in Canada beland zijn, daarover had ik in Québec al iets gezien. Het is niet zo dat zij alleen brandden, moordden en verkrachtten, maar ze dreven ook handel door heel Europa en ook op de Middellandse Zee. Sommige grafgiften duiden in die richting: resten van zijde, en zelfs de overblijfselen van een

pauw, toch niet een vogel die je in Noorwegen zou verwachten. Ook werd exotische patronen aangetroffen op flinters Vikingenstof, een aanwijzing dat zij dingen overnamen van de culturen waar ze mee in aanraking kwamen.
Het Gokstad schip is gebouwd rond 890 en werd na een jaar of tien gebruikt als grafschip voor een machtig man van een jaar of 40 die tijdens een gevecht om het leven kwam. Hij had zwaardwonden aan zijn benen. Hij was ook een belangrijk persoon want onder zijn grafgiften bevonden zich onder meer: een slee, 3 kleine boten, 64 schilden (!), 12 paarden, 8 honden, valken en 1 pauw. In 1880 werd het schip opgegraven door boerenzonen op hun boerderij Gokstad.
Het 3e schip, uit Tune, is veel minder goed bewaard gebleven en ook beroofd, zodat er geen grafgiften meer aanwezig waren. Deze schepen waren gewoon in gebruik en het was dus heel wat om het als graf te gebruiken, dit was duidelijk alleen weggelegd voor de rijken en machtigen.
Wij kijken onze ogen uit aan de prachtige details van de tentoongestelde stukken, het houtsnijwerk met name is schitterend. Wij bekijken een filmpje over het Vikingenleven, mooi gedaan, het wordt op drie wanden tegelijk geprojecteerd, steeds even anders. Wij laten alles op ons inwerken en moeten onze ideeën over de Vikingen hier en daar wel herzien. Ik koop een aantal boeken in de giftshop en dan nemen wij de bus naar het volgende museum, even verderop: het Kon Tiki Museum over de tochten van Thor Heyerdahl. Dit was een Noors zoöloog die een tijd op een eiland in de Pacific had gewoond. Daar was hem opgevallen dat er beelden stonden die deden denken aan beelden in Zuid Amerika. Hierop stelde hij een theorie op die ervan uitging dat primitieve volken uit Zuid Amerika naar Tahiti en andere eilanden gevaren waren en daar hun cultuur achtergelaten hadden. Omdat niemand hem wilde geloven, kwam hij op het idee zijn theorie in de praktijk te testen en zelf met een klassieke boot van balsahout de oceaan over te varen. Ondanks enorme tegenwerking en

tegenslag lukte het hem om een en ander voor elkaar te krijgen en kreeg hij een team avonturiers bij elkaar. Van het US leger kreeg hij ondersteuning in de vorm van legerrantsoenen, slaapzakken, etensbakjes, zonnebrandcrème, enz. Dit was 1947 dus er was veel materieel uit WO II voorhanden. Heyerdahl wist zelfs de president van Peru op zijn hand te krijgen door hem ervan te overtuigen dat het belangrijk voor zijn land was om aan te tonen dat de Peruviaanse cultuur door de Pacific verspreid was. Een boot werd gebouwd van balsahout maar aangezien niemand meer wist hoe je dat moest doen, was er veel kritiek op zijn werk. De meeste mensen vonden het een zelfmoordmissie en 'experts' voorspelden dat de boot binnen veertien dagen zou zinken. De avontuurlijke ploeg liet zich echter niet op de kop zitten en ging op weg. Het besturen van zo'n balsavlot moesten ze gaandeweg leren, maar al snel bleek dat het voortreffelijk ging. Ze vingen vis en aten die smakelijk op, ze vingen zelfs soorten die

onbekend waren. Bijna ging het mis toen Herman Watzinger, waterkundig ingenieur en atleet, overboord viel. Een ander probeerde hem te redden en viel ook overboord. Dankzij zijn goede conditie wist hij zichzelf en zijn redder weer aan boord te slepen.
Na 101 dagen voeren ze volgens plan op de koraaleilanden bij Tahiti af en kwamen ze met een grote knal tot stilstand. De plaatselijke bevolking fêteerde hen en het bericht van hun voorspoedige landing ging al snel de hele wereld over. De Kon Tiki had het gehaald en Heyerdahls theorie was bevestigd. Het was een grote overwinning voor de crew en zij kregen er allemaal grote bekendheid door. Fondsen stroomden binnen, o.a. doordat een documentaire over de tocht in 1952 een Oscar won. Daardoor kon Heyerdahl andere expedities opzetten, zoals in 1969 met de Ra I en Ra II, papyrusboten volgens Egyptisch model, waarmee hij van Marokko richting Zuid Amerika zeilde. Ook dit lukte hem waarmee hij aantoonde dat opvallende overeenkomsten tussen Egyptische en Zuid Amerikaanse

rietboten geen toeval waren. Tijdens de reis viel het de crew op dat het water in de oceaan zeer vervuild was door olielozingen door tankers. Heyerdahl trok aan de bel bij de UN en in 1972 werd er een wet doorgevoerd dat dit soort lozingen illegaal was. Hij bleef zich zijn hele leven inzetten voor een beter milieu.
Het is een ongelooflijk verhaal van moed en bevlogenheid. Na afloop eten wij een broodje pølser bij een foodtruck voor de deur, echt Noorse worst, heel erg lekker!
We nemen de ferry terug naar het vasteland, voor NOK 60 per persoon. Omdat het schitterend weer is, hebben wij een prachtig uitzicht over de hele baai van Oslo. De Color Line ligt al klaar voor de overtocht van vanmiddag. Wij zijn morgen weer aan de beurt!
In het centrum is het een gekkenhuis met de marathon. Overal staan hekken om het parcours en langs de kanten staan mensen te juichen en te klappen. Wij zien veel mensen met een herinneringsmunt om de hals, die zijn al klaar. Wij zoeken de rust van het Rådhus maar op, daarover had onze gids Josh gisteren verteld. Het is een lelijk gebouw van buiten, maar binnen is een schitterende grote hal waar ieder jaar de Nobelprijs voor de Vrede wordt uitgereikt. Deze is versierd met allerlei muurschilderingen. De hal is gratis toegankelijk en er staan

zitbanken langs de muur, waarop je even rustig kunt gaan zitten. Dat doen wij dus maar. Er lopen veel Chinezen rond die zich met selfiestick voor de muurschilderingen vereeuwigen. Opeens komt er een jonge vent op ons aflopen die ons uitbundig begroet. Het blijkt een van de deelnemers aan de Viking Biking Tour van gisteren, die ons herkent! Hij heeft meegedaan aan de marathon en laat trots zijn medaille zien.
Buiten is een galerij met houtsnijwerk met afbeeldingen uit de Noorse mythologie. Zo zie je Odin op zijn zesbenige ros Sleipner, het snelste paard ter wereld. En de hond Garm, die de toegang tot de onderwereld bewaakt. En daar is Thor, die in een kar, getrokken door twee geiten, door het zwerk rijdt en met zijn hamer donder en bliksem veroorzaakt.
Vervolgens wandelen wij naar de Karl Johannsgate, de grote boulevard van Oslo. Het ziet er zwart van de mensen. Aan het eind

van de boulevard loopt het parcours van de marathon weer en er staan veel mensen langs de kant. Ik fotografeer twee kleine meisjes die een bord bij zich hebben met 'Hup,Papa' (in het Noors!).
Wij drinken een kop Earl Grey thee op een terrasje. Ik houd eigenlijk helemaal niet van Earl Grey maar het is de enige soort die ze hier hebben en een ander terrasje zoeken is geen optie in deze drukte. Daarna wandelen wij rustig naar de metro. Het is ook hier superdruk maar er rijden vaak treinen en aangezien wij bijna bij het eindpunt van de lijn moeten zijn, wordt het steeds rustiger. Aangekomen op station Holmenkollen is Arnold zo lief om de auto te halen want anders moet je 10 minuten vrij steil omhoog naar het hotel en ik heb al zere voeten. Ik ga alvast naar de kamer terwijl hij de auto weer terugzet op de P van de skibaan zo'n 5 minuten lopen van het hotel. Het is half 5 en wij rusten uit en nemen een douche. Om half 7 is het tijd voor de tweede ronde als wij weer moeten afdalen voor ons diner.

Als wij aankomen bij het metrostation, komt er net een treintje aanrijden, dus dat komt goed uit. Om tien over 7 staan wij weer bij het National Theatret. Vandaar lopen wij naar ons restaurant dat op Aker Brygge ligt, het modieuze uitgaanscentrum op de kade, in de verbouwde pakhuizen. Ik heb dit restaurant al weken geleden geboekt via internet en dat is maar goed ook, want het is zaterdagavond en toen wist ik nog niet eens dat er een marathon gaande was!
Het is schitterend weer en wij maken foto's van het fort in de ondergaande zon, aan de overkant van de baai. Dan lopen wij restaurant 'Louise' binnen, een befaamd visrestaurant hier in Oslo. De serveersters zijn allemaal zeer vriendelijk maar blijken wel wat incompetent. Als net onze voorgerechten op tafel staan (vissoep voor Arnold, rendierpâté voor mij), komen ze ook al aan met onze hoofdgerechten. Die worden onder verontschuldigingen weer weggebracht, maar vervolgens duurt het een uur voordat ze weer ter tafel verschijnen! Ook moet Arnold heel lang wachten op een lepel voor zijn soep! Als hoofdgerecht heeft hij vis van de dag met pompoenmousse, ik heb een halve koude kreeft. Die is duidelijk niet vers gekookt, want taai! Sinds wij met onze Texaanse Belgen een Lobster party gehouden hebben, weten wij hoe verse kreeft smaakt!
Het mag de pret niet drukken. Als dessert delen wij samen een appeltaartje. Wij drinken er 2 glazen witte Italiaanse wijn bij en de schade achteraf valt nog mee: NOK 1400. Het hotel in Ålesund was duurder in verhouding.
Wij lopen terug naar de metro. De opruimploegen zijn hard bezig om de laatste restjes marathon weg te werken. De metro is weer erg druk maar onze coupé is nog rustig. Totdat een paar haltes later een twintigtal meiden de coupé binnenstormt, allemaal uitgedost als Griekse godinnen of zoiets in witte robes met wijnbladeren in het haar. Ze kakelen onophoudend en drinken uit flessen in hun tasjes. Eerstejaarsstudenten op weg naar een themafeest? Twee haltes voor de onze stappen ze allemaal weer uit onder veel gelach en gekakel.
Wij lopen ditmaal samen naar de P halverwege de heuvel en vandaar brengt Arnold mij naar het hotel. Dan zet hij de auto weer terug, want het is een hele klim naar boven. Snel naar bed, want het is al 11 uur!