De harde realiteit...

Omdat de huisbezoeken nog een dagje uitgesteld worden, hebben we een extra vrije dag! De perfecte gelegenheid om het stadje Boudhanath, ook wel bekend als Boudha, te gaan bezoeken!
De route is uitgestippeld en op onze nieuwe mountainbikes vertrekken we. Het eerste deel van de route verliep vlekkeloos maar het laatste deel was toch nog wat lastig, uiteindelijk hebben we er ongeveer een uurtje op gefietst, denk ik. Een aantal steile stukken maar over het algemeen viel het mee!

Onze fietsen vastgeketend aan een hek en daarna lopen we richting het centrale plein. De enorme Stupa hoort op dit plein te staan. Wanneer we hier aankomen staat er inderdaad en enorme witte koepel, maar het bovenste (en tevens mooiste) deel is afgebroken tijdens de aardbeving. Dat was wel jammer. Ze waren hem al opnieuw aan het bouwen maar dat zal waarschijnlijk nog wel een tijdje duren, er waren wel foto's van hoe het er vóór de aardbeving uit had gezien.

Daarna gaan we weer bergafwaarts richting de Pashupatinath Temple. Eenmaal daar vragen ze ongeveer 10 euro entree, wat we niet van plan waren om te gaan betalen voor het zien van nóg een tempel. Terwijl we naar beneden lopen komen we wat mensen tegen die ons net daarvoor ook naar boven zagen lopen en vragen aan ons waarom we alweer terug gaan. Dit leggen we uit, waarop ze zeggen: "You can come with us, then you don't have to pay". Zo gezegd, zo gedaan blijkt maar weer, zonder problemen lopen we richting de tempel.

Heel de omgeving is bezaaid met apen, uit

verschillende hoeken hoor je hard gekrijs van de apen die ruzie hebben. Ze springen overal op en lopen overal langs en onderdoor. Terwijl we onze spullen beschermen proberen we zo snel mogelijk door te lopen.

En dán zien we pas dat we niet bij zomaar een tempel aankomen, maar bij de crematie plaats van het hindoeïsme. Hier komen de oudere mensen heen om de laatste weken van hun leven te leven en vervolgens te worden gecremeerd bij de heilige rivier. We kijken op dat moment gewoon toe hoe de mannen van de familie van de overledene verplaatsen en versieren (alles is gelukkig wel bedekt). De vrouwen zijn hierbij niet aanwezig, dit is te emotioneel voor hen. Eerst worden ze met

de voeten in het water gelegd en vervolgens worden ze op een soort verhoging van pallets gelegd waarna er drie rondes met de fakkel om de verhoging heen wordt gelopen en het daarna wordt aangestoken. Dan mogen de vrouwen er ook bij komen. Wanneer alles is verbrand wordt het as de rivier in geveegd. Door al deze rituelen uit te voeren hebben ze helemaal geen tijd om te rouwen, dit gebeurt pas na de crematie.

Het is allemaal heel tegenstrijdig. De rivier is heilig, maar tegelijkertijd wordt de rivier hierdoor ernstig vervuild, staan de mensen een paar meter verderop gewoon in de rivier te plassen of zich te wassen en weer anderen zijn op zoek naar sieraden van de overleden mensen in de rivier. Je vraagt je op zo'n moment echt af waar iedereen het nou eigenlijk voor doet en wat voor zin het allemaal heeft.

Wat me opviel is dat het helemaal niet erg stinkt daar. Eigenlijk ruik je alleen maar verbrand hout. Gelukkig maar.

Rondom de tempel zijn er ook veel Sadhus te vinden. Deze mannen zijn vaak helemaal wit, rood of oranje geschminkt waardoor ze erg opvallen. Zij proberen door middel van meditatie te worden bevrijd uit de cyclus van leven en dood. Terwijl ik juist dacht dat ze daar bij het Hindoeïsme juist naar streefde, maar goed. Verder leven ze een heel erg armoedig bestaan, als je dus met ze op de foto wilt staan ze hiervoor open, alleen moet je wel een kleine bijdrage aan ze geven! Wij hielden het dus maar bij een selfie op afstand.

Na deze dag konden dan eindelijk de huisbezoeken beginnen. De eerste dag gingen we met zijn drieën samen met de home visitor mee omdat het natuurlijk

allemaal even nieuw was. Hier gingen we vervolgens de toiletgang van de kinderen observeren en hadden we een kort interview met de ouders van de kinderen. We hadden geloot wie het spits af zou moeten bijten en natuurlijk was ik die geluksvogel geworden!
De home visitor ging voornamelijk met ons mee voor het vertalen, toch was een van de eerste dingen die ze tegen ons zei: "Sorry, my English is not so good." Oké, dat werd dus roeien met de riemen de we hadden en gebruik maken van handen- en voetenwerk. De huizen zijn ons tot nu toe allemaal nog meegevallen, ze zijn over het algemeen goed onderhouden en redelijk schoon.

Toch is het iedere keer maar weer afwachten wat we

aan zullen treffen. Terwijl we bij een huis aankomen en minstens drie trappen omhoog lopen, vragen we ons al af hoe het kind hier ooit naar beneden moet komen, want liften zijn er niet. Maar wanneer we de jongen zien liggen wordt ons al snel duidelijk dat hij nooit het huis uitkomt.
Want wanneer het kind niet zo erg is aangedaan, waardoor het nog zelf kan lopen, zijn de problemen nog te overzien maar wanneer het kind geheel afhankelijk is van zijn ouders wordt het een ander verhaal. Ouders moeten de kost verdienen om hun huis te kunnen betalen en wanneer ze niemand hebben die bij hun thuis op hun zoon kan passen, dan ligt hij de hele dag op een kleedje in de hoek van de kamer in zijn eigen ontlasting naar het plafond te staren. Wachtend totdat iemand hem komt verzorgen.

Wanneer de moeder het deken, waar de jongen onder ligt, omhoog doet, komt de lucht je al tegemoet. De moeder geeft hem in een rap tempo liggend te eten terwijl hij zich meerdere malen verslikt. Naar mijn idee is het dan wachtend totdat een longontsteking hem uiteindelijk fataal wordt.
Hij kan zichzelf niet eens omdraaien. Terwijl hij ligt, is zijn hele lichaam stijf van het spasme. Omdat de ouders geen tijd hebben om hem van ligging te wisselen, ontstaan er ook verschillende doorlig plekken. Erg moeilijk om te zien. Je wilt ze eigenlijk wakker schudden, maar wat voor keus hebben ze? Moeten ze stoppen met werken en wachten totdat ze hun huis niet meer kunnen betalen en op straat belanden? In zulke situaties, waar je zoveel voor iemand zou willen betekenen, lukt dat vaak het minst.
Met deze verhalen zit je vaak de rest van de week nog wel in je hoofd.

Gelukkig waren de rest van de kinderen die we bezochten wat minder erg aangedaan of waren de ouders nog thuis om voor hun kind te zorgen. In totaal hebben we ruim een week huisbezoeken kunnen doen. Afspraken maken hierbij gaat lastiger dan in Nederland, natuurlijk wisten we wel dat ze hier wat minder nauwkeurig waren met hun afspraken maar tóch staan we iedere keer weer versteld van de situaties waarin we terechtkomen. Maar goed, hier moeten we steeds weer flexibel mee omgaan en ik denk dat ons dat aardig lukt!

De verdere vrije tijd besluiten we maar goed te benutten door twee daagjes naar Bhaktapur te gaan. Dit is een plaatsje in de Kathmandu valley. Eigenlijk is de afstand wel met de fiets af te leggen maar omdat we de avond daarvoor uit zijn geweest en niet helemaal top fit zijn,

besluiten we maar de lokale bus te pakken. Een mooi plaatsje, en ook deze stad heeft natuurlijk een Durbar Square waar alle tempels op staan, althans het grootste deel stond er en daar ligt nu een berg puin. Maar tot onze grote verbazing staat de grootste tempel er nog!

Verder zijn we de eerste dag een beetje door het centrum gelopen en waren we opzoek naar het zogenaamde 'peacockwindow'. Dit is een met hout uitgesneden raam met een pauw erin. Het vele houtsnijwerk staat hier bekend maar ook deze is onder renovatie, gelukkig kunnen we er nog wel een glimp van opvangen. Hier tegenover zit ook de Peacockshop, waar we een rondleiding krijgen door

de winkel en waarbij ze de processen laat zien van het maken van papier, bedrukken van boeken en maken van geschenk zakjes. Erg leuk en interessant om te zien, het meisje dat ons rondleid weet er natuurlijk ook veel over te vertellen. Op een gegeven moment staan we bovenin het gebouw en hebben we een goed uitzicht over de rest van de stad. Op dat moment zie je pas wat voor slecht onderhouden huizen er staan en de hoeveelheid puin die er ligt. Als je zo door de 'mooiste' delen van het centrum loopt dan valt dat niet eens zo op.

Maar als we ergens wat willen gaan eten, merken we dat ook hier de toeristen ver te zoeken zijn. De cafés en restaurants waar het normaal vol zit, is nu niemand te bekennen. In veel restaurants zijn

we de enige. Terwijl het toerisme voor de Nepalezen de grootste inkomstenbron is.

De volgende dag lopen we naar een tempel op een klein bergje voor een mooi uitzicht. Dit is ons aangeraden dus op goed vertrouwen lopen we hierop af. Wanneer we bij de tempel zijn, hebben we wel een leuk uitzicht maar niets speciaals. Ook de tempel zelf is niet zoveel aan, waarschijnlijk de verkeerde tempel dus. Helaas!
Bij terugkomst bezoeken we ook het bekende Potters Square. Heel dit plein ligt bezaaid met allerlei potten die nog gemaakt moeten worden, nog moeten drogen, geschilderd moeten worden of verkocht kunnen worden. Daarna besluiten we nog een route

uit de Lonely Planet te lopen door de stad, erg moeilijk te volgen wanneer vele herkenningspunten (tempels) zijn ingestort, maar goed we doen ons best en kunnen wel het een en ander zien.

Dit plaatsje staat ook bekend om zijn heerlijk romige 'curd' ook wel yoghurt in de Nederlandse volksmond. Deze konden we dus niet overslaan. Op de brokkeligheid na, was het best een prima zoetig yoghurtje.
Op de terugweg denken we even de lokale bus terug te pakken alleen zijn we even vergeten dat het spits is! Er staat een overvolle bus klaar, 'you can go on the top of the bus' roept de man naar ons. 'Zullen we dat maar doen dan?' zegt Sonja. Dus zo gezegd, zo gedaan! Ons eerste ritje op het

dak van de bus was een feit! Het enige waar we op moesten letten was dat we niet met ons hoofd laaghangende takken raakte en dat we onszelf goed vasthielden, eitje dus!

Na alle huisbezoeken afgerond te hebben, is inmiddels alle data voor het onderzoek verzameld en kunnen we beginnen met het analyseren en de rest van ons verslag invulling geven. Lange dagen achter de laptop zitten er dus weer aan te komen! Maar om daar nog even aan te kunnen ontsnappen gaan we er eerst nog even tussenuit. Ja ja, we gaan weer voor een paar dagen terug naar Pokhara en deze keer om te gaan paragliden! Natuurlijk hebben wij weer de meest bewolkte dag uitgekozen en is het bijna windstil dus moeten we een flinke aanloop nemen willen we überhaupt van de grond afkomen. Omdat de zon niet schijnt blijven we in totaal ongeveer een kwartier in de lucht hangen, dit had met optimale weersomstandigheden zeker een half uur kunnen zijn. Desalniettemin was het een onvergetelijke ervaring!
We worden van tevoren goed geïnstrueerd, dus dat is erg fijn en wekt vertrouwen op! Omdat we van

tevoren een goede aanloop moeten nemen is Sonja (die al wat nerveus was) bang dat ze onderweg zal struikelen en zo de berg af zal kukelen. Om haar gerust te stellen besluit ik te vragen of dit wel eens eerder is gebeurd. Helaas stelt ons dit niet echt gerust... De instructeur verteld dat het belangrijk is om hard te blijven rennen totdat je niet meer bij de grond kunt en vooral níet af te remmen en te vroeg te gaan zitten. Blijkbaar gebeurt dit nogal eens en dan crash je dus op de grond. Zijn woorden waren nog niet koud of hetgeen dat hij vertelde werd al in praktijk gebracht. Een hilarisch tafereel om te zien, maar tegelijkertijd hadden we ook wel wat medelijden met de man in kwestie..

Maar gelukkig deden we het allemaal hartstikke goed en heeft Sonja zelfs het spits afgebeten! Prachtig uitzicht, genoeg te zien ondanks de bewolking. De scherpe bochten in de lucht die met opzet gemaakt worden maken het dan ook helemaal af! Dan komt de landing eraan, een enorm grasveld om op te landen dus je zou denken dat dat geen probleem moet zijn. Maar niets is minder waar! Ik land maar nét langs een grote waterplas en door het feit dat deze met een scherpe bocht ontweken moest worden is de landing niet bepaald soepel te noemen. Even lijkt het of we staan maar dan eindigt het helaas in een hilarische valpartij. Ik was de laatste die sprong dus kon iedereen van dit tafereel meegenieten! Gelukkig kon ik er zelf ook nog een beetje om lachen.

Deze instructeur vertelt ons ook dat er op dit moment maar 20% van het normale aantal toeristen is. Normaal hadden ze altijd 3 vluchten op een dag (maximaal) en nu moeten ze blij zijn als ze er één hebben. Hij verteld dat de schade na de aardbeving heel erg meevalt (naar zijn mening) en dat hij in

Pokhara was op het moment van de aardbeving. Hier is helemaal niemand overleden maar op het nieuws wordt allemaal het ergste laten zien. Op de Durbar Squares is veel ingestort omdat daar veel oude tempels staan en daar zijn veel mensen bij overleden maar alleen de échte oude huizen zijn ingestort. De plaats die echt hard geraakt is, zijn de berggebieden. Hier zijn de huizen alleen van op elkaar gestapelde stenen gemaakt waardoor alles is ingestort en door de opeenvolgende moesson is daarna alles weggespoeld, en dát werd nou net níet op het nieuws laten zien. Ja, het enige wat wij kunnen doen is zeggen dat het echt wel veilig is in Nepal en dat je je vlucht niet hoeft te cancelen. Het enige wat ze hier willen en hard nodig hebben is toerisme!

De volgende dag hebben we nog een bezoekje gebracht aan het Internationale Mountain Museum. Hierdoor zijn we een heel stuk wijzer geworden over de cultuur en natuur van Nepal, de verschillende bevolkingsgroepen, bergen, huisinrichting en manier van werken. Erg interessant om te zien moet ik zeggen, ondanks dat ik niet zo heel erg weg ben van musea. Op een gegeven moment werden de manieren van het westerse en Nepalese werken met elkaar vergelijken van ongeveer 50 jaar geleden. Op dat moment kwamen we alleen wel tot de ontdekking dat wij op dit moment een stuk verder zijn met onze ontwikkelingen en technologieën, terwijl ze in Nepal nog steeds op deze manier te werk gaan. En natuurlijk kunnen we Nepal niet verlaten zonder met de Mount Everest op de foto te zijn geweest!