Election Day

Dinsdag 8 november is het Election Day. Al weken kun je stemmen overigens, want in Amerika is dat gespreid. Telkens als ik mijn computer opstart, popt er een berichtje op: Texas polls are open! Op de terugweg van het dierenasiel rijd ik langs een stembureau. Ik stap uit en maak wat foto's. In Amerika stem je vandaag niet alleen op een nieuwe president maar op een hele sloot van functionarissen, van rechters tot schoolbesturen, Justices of the Peace (een rare combinatie van Ambtenaar van de Burgerlijke Stand en Coroner, iemand die bij misdaden de stand van zaken op de crime scene komt opnemen) , senatoren, congressmen en, heel belangrijk, de Railroad Commissioner. Dat is iemand die de Railroad Agency leidt, die gaat over de olie en gasindustrie, pijpleidingen, kool en uranium mijnen. Het heeft allemaal niets meer van doen met spoorwegen. Maar aangezien hier veel olie is, is dit een belangrijke functionaris. Ook wordt er in San Marcos gekozen voor een nieuwe Mayor. De stembiljetten zijn zo 3 pagina's A4! Je kunt op de computer kiezen voor je partij, waarbij alle Democratische of Republikeinse kandidaten automatisch aangevinkt worden, of handmatig je kandidaat aankruisen. Er zijn nl. ook onafhankelijke en 'vrije' kandidaten.
Mensen zetten dus borden voor allerhande kandidaten in hun tuin, soms is het een wirwar! Bij het stembureau is het flink druk, en er staat een groep mensen met borden te zwaaien voor hun favoriete kandidaat, allemaal op lokaal niveau. Ik vraag of ik een foto van hen mag maken, en daar hebben ze in het geheel geen bezwaar tegen. Ze vragen of ik al gestemd heb, en als ik uitleg dat ik uit Nederland kom

en niet mag stemmen, is de reactie van een van hen: gewoon naar binnen gaan en toch stemmen, dat gebeurt vaker! Inderdaad worden in Austin mensen gearresteerd omdat zij ofwel meerdere keren gestemd hebben of zich uitgegeven hebben voor iemand anders!
Er hangen ook zelfgemaakte posters aan het hek van het stembureau met teksten als "Nasty Texas Women for Hillary'' (verwijzing naar Trumps uitlating dat Hillary een 'nasty woman' is) en 'Trumpty Dumpty'.
's Avonds zet ik mij voor de buis waar de verkiezingsuitslagen langzamerhand binnenrollen. Omdat er tijdsverschil is, duurt het uren voordat alles binnen is. In Amerika is het kiesstelsel buitengewoon ingewikkeld. Een stem is geen stem op zich, maar je stem gaat naar een kiesman en alles hangt af van het aantal kiesmannen dat een staat heeft. Dichtbevolkte staten als Florida hebben bijvoorbeeld 29 kiesmannen, Maine en Alaska hebben er maar 3. Dat is dus heel ongelijk verdeeld. Dus het gaat niet zozeer om de hoeveelheid staten die een kandidaat binnen sleept, als wel de 'belangrijkheid' van die staat in het kiesstelsel. Al vanaf het begin neemt Trump de leiding en als wij tegen tienen toch maar naar bed gaan, heeft hij 190 kiesmannen tegenover Hillary 130. Een kandidaat heeft minimaal 270 kiesmannen nodig om gekozen te worden. Steeds meer staten kleuren rood op het kaartje.
Als ik de volgende ochtend wakker word, is het eerste wat ik vraag: wie is het? Arnold: Trump! Ik: Oh my God!
Ik ben echt in shock, heb tot het laatste moment geloofd in het winnen van de ratio, maar blijkbaar zijn veel Amerikanen zo boos op de zittende partij dat de ratio het raam uitgegooid is. Gail staat buiten met Tinker in de hondenren, en ik roep door het raam: 'How are you?' Zij is ook geshockeerd en zegt: 'als je straks naar de bibliotheek gaat, ben je omringd door mensen die voor Trump gestemd hebben, a scary thought!'
In de bibliotheek loop ik Connie Brooks tegen het lijf en wij staan een tijdje te praten. Zij is overtuigd Democraat en is ook absoluut geshockeerd door de gang van zaken. Zij vergelijkt dit met de Brexit: een grote mate van volksontevredenheid die zich op deze wijze manifesteert. Maar het kan wel grote gevolgen hebben voor Amerika en ook de rest van de wereld! CNN had een enquête gehouden onder Amerikanen: hoe zou je je voelen als Trump wint?
Excited 13% Optimistic 26%
Concerned 21 % Scared 37%
Ik schaar me onder de laatste categorie, hoewel ik geen Amerikaan ben. Wat het allemaal nog erger maakt, is dat ook in de senaat de Republikeinen de overhand hebben (51 tegenover 47 Democraten) en in het congres eveneens (238 Republikeinen tegenover 193 Democraten) hetgeen betekent dat Trump geen strobreed in de weg gelegd zal worden. Volgens Connie is dat niet zeker, want er is zoveel onenigheid ontstaan in de Republikeinse Partij de laatste maanden dat er als het ware twee facties zijn nu. Wij moeten nu zien in hoeverre die facties elkaar gaan tegenwerken.
Wat ook duidelijk is, dat voornamelijk oudere mannen op Trump gestemd hebben, wat de hele tijd al beweerd werd.
Van de Trump stemmers is 53 % mannelijk, en 42% vrouwelijk (vind ik nog een enorm hoog percentage!!). Bij Clinton is het net omgekeerd: 54% is vrouwelijk, 41 % mannelijk. Clinton heeft vooral goed gescoord bij jongeren: 55% van de jongeren tussen 18 en 29 hebben voor haar gekozen, en maar 37% voor Trump. Bij de leeftijdscategorie van 30-44 jaar is dat 50% tegenover 42 % voor Trump. Bij de oudere generatie is dat net omgekeerd: van de mensen tussen 45 en 64 heeft 53 % voor Trump gekozen, en 44% voor Hillary. In de categorie 65+ is dat ongeveer hetzelfde: 53% voor Trump en 45% voor Hillary.
Trump heeft uiteindelijk gewonnen met 281 kiesmannen, en Hillary heeft er maar 218. Wat een 'disaster' om met Trump te spreken!