Nacogdoches, TX

Op zaterdagmorgen vertrekken wij richting Nacogdoches, de oudste stad van Texas. Het is een naam die steeds weer terug komt in de geschiedenis van deze staat en daarom willen wij dit stadje wel eens nader bestuderen. De temperatuur heeft ineens een enorme val gemaakt door een poolfront dat langs raast. Was het van de week nog 28°C, nu stijgt het kwik niet verder dan 16° en daar doet het dan ook nog eens de hele dag over! Desalniettemin schijnt de zon uitbundig en de tocht leidt ons door schitterende bossen. Hier zijn de bomen weer op Europees niveau, zullen wij maar zeggen! Omdat het een gemengd bos is, zien wij ook nog wat herfsttinten, hoewel niet zo uitgebreid als in New Hampshire.
De tocht duurt ruim 4 uur en dan zijn wij net onder Nacogdoches, bij de Caddo Mounds State Historic Site. Een Caddo indianenstam genaamd de Hasinai, woonden hier van ca. 800 tot 1300 n. Chr. Het was een zeer ontwikkelde stam, zij maakten schitterend aardewerk en kweekten maïs. Ze dreven handel met allerlei andere stammen, en

hun handelsroutes vanaf dit punt gingen alle windrichtingen op. De Spanjaarden gebruikten later delen van deze routes voor de Camino Real, hun grote verkeersader. De Caddo Indianen wierpen grote heuvels op, een soort terpen, die verschillende functies konden hebben. De ene heuvel deed dienst als tempel, de andere als begraafplaats voor vooraanstaande personen. In de 40er en 70er jaren zijn er grote opgravingen geweest in dit gebied en vele vondsten vergrootten de kennis over dit volk. In de 13e eeuw werd deze plek langzamerhand verlaten, omdat de elite aan invloed begon te verliezen. In de omgeving kwamen andere plaatsen die zelfvoorzienend waren en dus trokken de Indianen daarnaar toe. Langzamerhand verloor hun cultuur aan verfijning, maar tot 1840 woonden er Caddo Indianen in dit gebied. Daarna trokken zij weg om aan de invloed van de Anglo-Amerikaanse immigranten te ontkomen, die hen steeds verder verdrongen. Tegenwoordig zijn er nog steeds Caddo Indianen in Oklahoma.

Volgens de website van dit museum komt de naam Texas van het Caddo woord Tejas = vriend!
Als wij om 1 uur aankomen bij het museum, eten wij eerst onze boterhammen op op het keurig overdekte terras. Daarna nemen wij een kijkje binnen in het museum en vervolgens lopen wij een rondje over het terrein, langs een gereconstrueerde grashut (gemaakt op de manier van een rieten dak) en langs verschillende 'mounds', heuvels die door de Indianen in de loop der eeuwen steeds hoger werden opgeworpen. De High Temple Mound was ooit ruim 10 meter hoog en
fungeerde als het politieke en spirituele centrum van het dorp. Er stonden gebouwen op die als tempel of als regeringsgebouw dienst deden. Bij tijd en wijle werden de gebouwen ritueel verbrand en weer opgebouwd op een verse laag grond. Zo werd de heuvel steeds hoger.
In de buurt van deze artificiële heuvels was een zgn. Borrow Pit waar de Indianen de aarde verzamelden voor deze heuvels. De aarde werd in gevlochten rieten manden naar de heuvel gedragen. Het moet weken geduurd hebben voordat een heuvel op die manier een stukje hoger 'gegroeid' was!
De grafheuvel was 7 meter hoog en 27 meter in diameter toen het dorp verlaten werd. De heuvel werd in 700 opgeworpen en bevatte 90 lichamen in 30 grafputten. Hier werden leiders en belangrijke functionarissen begraven en er zijn aanwijzingen dat familieleden of dienaren geofferd werden om mee begraven te worden. Onder de grafvondsten waren verfijnde koperen, stenen en aardewerken gebruiksvoorwerpen.
Het is bijna half 3 als wij koers zetten naar Nacogdoches zelf, nog een half uurtje rijden van dit museum. Wij rijden naar het oude centrum, naar het Visitor's Center, waar een zeer actieve 60 plusser ons aan een plattegrond en informatie helpt. Er is een mooie muurschildering in het gebouw en hij biedt aan om een foto van ons te maken voor deze schildering. Erg aardig. Nacogdoches is de oudste stad van

Texas en heeft de twijfelachtige eer om 9 vlaggen gekend te hebben! Dat zijn achtereenvolgens:
1. Koninkrijk Spanje van 1519 tot 1821 (met tussenpozen!)
2. Koninkrijk Frankrijk van 1685- 1699
3. Gutierrez-Magee Expedition 1812-1813 (korte rebellie vanuit Louisana)
4. Dr. James Long Expedition 1819 en 1821 (riep zichzelf tot president van Texas maar werd door de Spanjaarden teruggeslagen)
5. Mexicaanse Federale Republiek 1821- 1836
6. Fredonia Rebellie 1826-1827 (Haden Edwards, een ontevreden settler die zijn land niet kon krijgen, leidde een opstand die 37 dagen duurde!)
7. Republiek van Texas 1836-1846
8. Confederatie van Amerikaanse Staten 1861-1865
9. Verenigde Staten van Amerika, vanaf 1846
Alle vlaggen staan in de hal van het Visitor's Center opgesteld, een

mooi gezicht. Het oude centrum van Nacogdoches ziet er prachtig uit: rode stenen vormen de bestrating, oude 'gas'lantaarns zijn al helemaal in kerstsfeer met guirlandes van namaakgroen en lampjes en de panden zijn mooi verzorgd. Het is echter wel uitgestorven. Wij komen langs het logegebouw van Milam Lodge no. 2 in Texas, opgericht in 1837. Beroemde Texanen waren hier lid van, zoals Haden Edwards en Thomas Rusk.
Wij wandelen naar het Durst Taylor House. Op de plaats van dit houten huis stond eerst een adobe woning van een van de originele Spaanse settlers. De volgende eigenaar kocht het grondstuk, brak de adobewoning af en bouwde er een houten huis. Tussen 1826 en 1870 ging het huis van de ene eigenaar naar de andere over, zo'n keer of 10. Een aantal prominente burgers woonde er, zoals Thomas Rusk en Lawrence Taylor, de zoon van een van de ondertekenaars van de Texaanse Declaration of Independence. Hij en zijn vrouw, Harriet Durst, woonden er tot hun dood en het huis bleef in de familie tot 1989 (moet je nagaan, zonder WC of badkamer!), toen het verkocht werd aan de Historical Foundation in Nacogdoches. Het is nu in de stijl van 1850 gebracht toen de familie Blackburn er woonde. Die lieten namelijk een gedetailleerde inboedelbeschrijving achter, zodat men dat makkelijk kon nabootsen. Een vriendelijke studente leidt ons rond, dat kan nog net voor vier uur, als het museum dicht gaat.
Grappig is dat het huis twee voordeuren heeft, waarvan een in de slaapkamer uit komt. Onze gids kan ons niet vertellen waarom dat zo is. Een apart klein slaapkamertje werd aan reizigers verhuurd, als een soort B&B avant la lettre. Deze slaapkamer had een deur naar buiten, zodat de betalende gast naar de WC in de tuin kon en zichzelf kon binnenlaten. De moestuin wordt door onze gids onderhouden en ze is trots op haar koolplantjes, die er goed bij staan. De voortuin is 'gebezemd', dat wil zeggen dat alle begroeïng verwijderd is en er alleen droge grond te bewonderen valt. Dat was destijds hoogst modieus, net als de rotstuintjes van tegenwoordig!

Wij vervolgen onze tour door het centrum en gaan terug naar Main Street. Op de hoek staat een standbeeld van Thomas J. Rusk, een van de ondertekenaars van de Declaration of Independence van Texas in 1836. Het Visitor's Center staat op de oude markt. Vroeger was de Plaza Principal een open plein in het hart van de stad, zoals in Spanje en andere Europese landen. Het gouvernementsgebouw stond aan een van de zijkanten van dit plein. In 1779 installeerde Antonio Gil Y'Barbo, de politieke leider van deze streek, zijn hoofdkwartier in een stenen huis aan de Camino Real. Pas in 1917 werd er een postkantoor midden op het plein gebouwd en dat is nu het Visitor's Center. Het beeld van Antonio Gil Y'Barbo staat naast het gebouw. Op de straat ervoor reden vroeger de postkoetsen. Er waren meerdere opstapplaatsen in de stad voor 3 verschillende postkoetslijnen.
Even verderop staat het oude operahuis, een theater dat meestal voor wat anders dan opera gebruikt werd! In 1907 traden de Marx Brothers er op toen er ineens tumult buiten was: een op hol geslagen paard rende door de straat met de restanten van een kar achter zich aan. Het publiek rende allemaal de deur uit om te zien wat er aan de hand was. De Marx Brothers waren boos dat hun publiek wegliep en gingen gek doen op het toneel, in een parodie op hun eigen act. Daarop kwam het publiek weer terug en moest iedereen lachen. Het betekende een ommekeer in hun carrière. Volgens Groucho Marx gaf het aanleiding tot een van zijn eerste Groucho-isms: 'Nacogdoches is full of roaches'.
Een prachtige oude General Store, een Winkel van Sinkel, staat op de hoek van Pilar Street. Even verderop staat City Hall, waar Sam Houston, de held van de Texaanse revolutie, van 1833 tot 1839 gewoond heeft. Hij kwam van origine uit Tennessee, maar vestigde zich enige tijd in Nacogdoches als advocaat. Hij logeerde eerst bij mede-vrijmetselaar Adolphus Sterne, die ervoor zorgde dat hij katholiek werd. Toen kon hij een huis kopen want dat was anders

onder Spaans bewind niet mogelijk! Adolphus Sterne was ook zo'n belangrijke man in Nacogdoches. Hij was Duits, kwam uit Keulen en had Duitsland ontvlucht om te voorkomen dat hij in militaire dienst gedwongen werd. Hij arriveerde in New Orleans, werd actief als vrijmetselaar en speciaal in de Schotse Ritus. Begin 1820 kwam hij in Nacogdoches terecht en trouwde hij een Duitse immigrante, Eva Ruff. Ze kregen 7 kinderen. Hij was actief gedurende de Fredonia Rebellie en de Texaanse Revolutie en ontving in zijn huis mensen als Sam Houston en David Crockett, voor feestjes zowel als politieke bijeenkomsten. Het huis is nu een museum, maar helaas is het al gesloten als wij er aankomen. Vlakbij is Arnold Street, en daar moet natuurlijk ook een foto van genomen worden. Er staat een standbeeld die de ondertekening van de Declaration of Independence van Texas symboliseert.
Intussen is het donker geworden en zetten wij er maar een punt achter. Morgen verder. Wij rijden naar ons motel, een Motel 6 in het nieuwe gedeelte van Nacogdoches. Er is een grote rondweg gebouwd, waaraan alle moderne winkels, restaurants en hotels liggen. Het motel ziet er kraakhelder uit, maar door een rare computerfout krijgen wij een invalidenkamer toegewezen. Voordeel is wel dat de badkamer extra groot is! Als wij ons een beetje opgefrist hebben, rijden wij naar het lokale Clear Springs filiaal. Ik ben erachter gekomen, dat die hier ook zitten, wij zijn net met Gail bij de Clear Springs in New Braunfels geweest en dat beviel goed. Dus voor herhaling vatbaar. Het is half 7 als wij aankomen en nog rustig. Dat verandert snel, wij zijn net op tijd, want wij kunnen meteen aan tafel. De wachtrij stapelt zich al snel op. Wij bestellen maar weer catfish (meerval) met een voorafje van gefrituurde champignons (AP) en garnalensalade (AM). Wij zijn het er wel over eens dat de meerval in New Braunfels lekkerder was!
Dit is ook weer een gek pand, een vroegere opslagloods voor gekoelde produkten! Wij drinken een kop thee als dessert en gaan dan terug

naar het motel voor een welverdiende nachtrust.
De volgende morgen staan wij niet al te vroeg op want de meeste dingen gaan pas tegen het middaguur open en bovendien is het koud! Vannacht was het 0°C! Gelukkig doet de zon haar best en al spoedig is het weer lekker, lekkerder zelfs dan zaterdag! Wij ontbijten bij een gloednieuwe Denny's, met allemaal lekker beginnend personeel dat van toeten noch blazen weet. Ik bestel muffins en krijg pancakes, als ik theewater bij bestel, krijgen wij meteen 2 potjes, etc. Alle begin is moeilijk!
Daarna zetten wij onze speurtocht door de geschiedenis van Nacogdoches voort. Op de Oak Grove Cemetery lopen wij langs de graven van een aantal hotemetoten: John S. Roberts, Charles S. Taylor en William S. Clark, allemaal ondertekenaars van de Texas Declaration of Independence. Er staan bordjes naast hun graven, zodat je ze niet kunt missen. Alleen Thomas Jefferson Rusk heeft een obelisk, maar hij was tenslotte ook Secretary of War tijdens de Republiek en een van Texas' senatoren. Ook Adolphus en Eva Sterne liggen hier begraven. Opmerkelijk is dat er erg veel heel oude mensen liggen, van 85 tot 100 jaar oud! En dat in de 19e eeuw!
Het is trouwens een prachtig kerkhof, met schitterende oude bomen en het is fijn wandelen in het zonnetje!
Daarna rijden wij naar het oude Universiteitsgebouw van Nacogdoches, want dit stadje heeft ook een universiteit sinds 1846! Destijds werd het een

universiteit genoemd omdat je er allerlei onderwerpen kon studeren, niet omdat het een hoog gehalte van educatie had! En in de begintijd was het meestal geen financieel succes maar werd de school ondersteund door de Vrijmetselarij en de Katholieke kerk! Het gebouw werd in de Burgeroorlog gebruikt als hospitaal en is in de 19e eeuw door een vrouwenvereniging 'gered' en geconserveerd. (Waarom zijn het toch altijd vrouwen die conserveren? Omdat mannen ruïneren?). Het is mooi gebouw met gigantische dorische zuilen. Tegenwoordig kun je aan de universiteit van Nacogdoches een heleboel vakken studeren, bosbouw is een van de belangrijkste faculteiten en de ca. 10.000 studenten worden daarom Jacks genoemd (van Lumberjack, houthakker). Overal in de stad zie je banieren met 'Welcome Jacks' en 'Axe 'em Jacks!'
Even verderop staat het standbeeld van Karle Wilson Baker (1878-1960), een schrijfster en dichteres die ooit genomineerd was voor de Pulitzer prijs. Zij was historica en vogelaar en schreef een boek over de vogels in dit gebied. Het volgende gedichtje is van haar hand:
Thrushes (lijsters)
Through Tanglewood the thrushes trip
As brown as any clod
But in their spotted throats are hung
The vesper-bells of God

And I know little secret truths
And hidden things of good,
Since I have heard the thrushes sing
At dusk, in Tanglewood.

Tenslotte bekijken wij het zgn. Old Stone Fort, een replica van het gebouw dat nooit een fort was maar dienst deed als Trading Post, huis, kerk, saloon en gevangenis. Het staat nu op de campus van de universiteit. Ook dit gebouw is 'gered' door vrouwen!
Het is bijna 1 uur en wij rijden het centrum uit naar Millard's Crossing Historic Village. Dit is een soort openlucht museum met allemaal gebouwen die vroeger in het oude Nacogdoches stonden. Lera Thomas (1900-1993) was de vrouw van een congressman. Zij werd de eerste vrouw die in het congres zat voor Texas, na de dood van haar man. In de zestiger jaren wierp zij zich op om de oude panden van Nacogdoches te beschermen. In die tijd werd alles wat oud was tegen de grond geslagen om ruimte te maken voor de uitbreiding van de universiteit. Lera stoorde zich daar aan en besloot de gebouwen te conserveren door ze op te kopen en op een stuk van haar eigen land neer te zetten. Zij verbouwde ze, voegde toiletten en badkamers toe en verhuurde ze als vakantiewoningen. Sommigen werden gebruikt als antiekshops. Hoewel ze dus niet altijd historisch verantwoord te werk ging (ze liet een General Store bouwen van afvalhout), is het idee erg leuk en geeft het namaakdorpje een goed beeld van hoe men vroeger leefde. Ook het huis waar Lera Thomas zelf in woonde, staat op dit terrein, maar er woont nog familie en je kunt er niet in. Wij hebben wat moeite om iemand te vinden die ons informatie kan geven, want het dorpje is net open en een paar vrijwilligers zijn druk bezig om kerstversiering op te hangen. Op 2 december is er een Oldfashioned Christmas, en daarvoor moet nog heel veel gebeuren! Wij krijgen een rudimentair plattegrondje en lopen daarmee zelf de gebouwen langs. Er is een pastorie uit 1900, die helemaal

roze is van buiten. Hij is te huur voor bruiloften en partijen, net zoiets als Cock's House. Er is een oude log cabin uit 1842 en daarnaast het Burrows House uit 1870. Dat is prachtig Victoriaans ingericht. Er is een tentoonstelling over Lera Thomas en er hangen een aantal van haar hoedjes. Er hangt een 'Stroll Toll' doos, want toegang hier is in principe gratis, maar giften zijn welkom!
Het Millard-Lee huis (1837) is van Lera's eigen familie en heeft ook een prachtige Victoriaanse inrichting. Met name de kinderkamer en de slaapkamer van de ouders (vol met Victoriaans riet) zijn prachtig!
Ernaast staat een oude treinwagon uit 1910, compleet met bed voor de conducteur. En in het Henry Millard huis (1900) staat alles al klaar voor de Kerst, inclusief een paar zetels voor Santa en Mrs. Claus! Er hangen prachtige kerstquilts.
Even verderop is een zgn. log office uit 1880, kantoortjes zoals je die toen overal zag, van postkantoortje tot advocatenkantoor.
Verder is er nog een echt ouderwets Texaans huis uit 1842: een

logcabin in 'dogtrot' stijl, met een zgn. breezeway in het midden, om voor afkoeling te zorgen. Een Methodistenkerkje uit 1905 en een houten schoolgebouwtje maken de tour compleet. Wij hebben de hele tijd het terrein voor onszelf! Om kwart over 2 rijden wij naar huis, want het is nog een hele rit. Het valt ook een beetje tegen, want onderweg hebben wij oponthoud door een ongeluk en uiteindelijk zijn wij om half 8 pas thuis. Bij de Whataburger hebben wij snel wat hamburgers gehaald, want Pompom wacht! Die blijkt het lange wachten niet helemaal goed verwerkt te hebben, want zij heeft in de studeerkamer van alles tegen de vlakte gegooid en aan Arnold zijn papieren zitten knagen!! Ondanks dit wat brute einde, hebben wij een heerlijk weekend gehad........;)