Ontdek Wolfenbüttel: een cultureel juweel in het noorden van Duitsland

Dit stadje, gelegen in het hart van Noord-Duitsland op ongeveer een uur rijden van Hannover, was eeuwenlang de residentie van de Welfen-hertogen en ademt nog altijd de charme van haar veelbewogen verleden. Vandaag de dag combineert Wolfenbüttel haar verleden vol verhalen met een kleurrijk stadscentrum vol historische straatjes, schilderachtige pleinen en authentieke vakwerkhuizen. Het is een plek waar cultuur, geschiedenis en ambacht samenkomen en waar op elke hoek iets nieuws te ontdekken valt. In Wolfenbüttel geldt: hoe dieper je graaft in de rijke historie, hoe meer de stad tot leven lijkt te komen.

Slot Wolfenbüttel en het Slotmuseum

Het imposante Slot Wolfenbüttel, gelegen aan de rand van het historische centrum, is het op één na grootste bewaarde kasteel van Nedersaksen en een van de belangrijkste bezienswaardigheden van de stad. Het geldt als hét symbool van haar vorstelijke verleden. Ooit was dit de residentie van de machtige regionale vorsten; tegenwoordig herbergt het kasteel een gymnasium, de Federale Academie voor Culturele Vorming en een museum. De vaste tentoonstelling van het museum toont een mix van kunst, meubelen en gebruiksvoorwerpen die een levendig beeld geven van het hofleven in de 17e en 18e eeuw. 

Tip: volg de Nederlandstalige audiotour en ontdek op je eigen tempo de pracht en verhalen van het hofleven in het kasteel.

De “Holländische Service” porseleincollectie

Een bijzonder hoogtepunt binnen het Slotmuseum is de exclusieve porseleincollectie “Holländische Service”. Deze unieke verzameling, ooit vervaardigd voor de hertogelijke familie, toont de verfijnde kunst van Europees porselein uit de 18e eeuw. Elk stuk is met zorg gedecoreerd en laat het artistieke vakmanschap en de internationale invloeden zien die het hof sierden. Wie aandachtig door de collectie loopt, ontdekt telkens nieuwe details, van subtiele versieringen tot invloeden uit Nederlandse kustlandschappen en schilderkunst.

Bürger Museum 

Gevestigd in een voormalige rijhal, toont het Bürger Museum een wisselende collectie van bijzondere historische voorwerpen uit vijfhonderd jaar stadsgeschiedenis. Een van de hoogtepunten is de maquette van de stad, die samen met de tentoonstellingen inzicht geeft in het historische kanalenstelsel en de waterwegen, die eeuwenlang een cruciale rol speelden in handel, scheepvaart en het dagelijks leven van de inwoners. Naast de officiële tentoonstellingen zijn er ook bijdragen van de lokale bevolking te zien, zoals meubels met ingebouwde muziekspelers van de iconische Duitse KUBA-fabriek.

De historische binnenstad

De historische binnenstad van Wolfenbüttel wordt gekenmerkt door goed bewaarde vakwerkhuizen die middeleeuws aandoen, maar in werkelijkheid grotendeels uit de Renaissance stammen. Ze weerspiegelen de welvaart en het vakmanschap van de stad in de 16e en 17e eeuw. Veel van deze huizen zijn uitzonderlijk goed bewaard gebleven doordat de stad relatief weinig door oorlogen is getroffen. De Marktplatz, omringd door het statige Stadhuis en kleurrijke historische gevels, vormt het centrale plein van de stad, van waaruit je via de aangrenzende straten dieper in de geschiedenis duikt. Wie zich laat meevoeren door de straatjes, ontdekt dat elk huis zijn eigen karakter heeft: schots en scheef, met kleine ramen, smalle portieken en verborgen verrassingen.

Herzog August Bibliotheek en het Lessinghuis

Cultuurliefhebbers halen hun hart op in de Herzog August Bibliotheek, ooit een van de belangrijkste bibliotheken van Europa. In de 17e eeuw stond de bibliotheek bekend als het “achtste wereldwonder”, met een indrukwekkende collectie van tienduizenden oude drukken, handschriften en unieke boeken over wetenschap, religie en kunst. Sommige werken dateren uit de middeleeuwen, en er zijn zeldzame edities die nergens anders ter wereld te vinden zijn. Tot 2026 is de bibliotheek gesloten voor renovatie en bewonder je haar bijzondere architectuur van buitenaf.

Naast de bibliotheek ligt het Lessinghuis, het voormalige woon- en werkhuis van Gotthold Ephraim Lessing, een van de belangrijkste Duitse schrijvers en denkers uit de 18e eeuw. Hier schreef hij zijn beroemde toneelstukken en essays, waarmee hij bijdroeg aan de reputatie van Wolfenbüttel als centrum van kennis en cultuur. Tegenwoordig leer je in het Lessinghuis meer over zijn leven, werk en de intellectuele bloei van de stad.

Kerken vol historie: St. Trinitatis en Beatae Mariae Virginis

Ook de religieuze bouwwerken van Wolfenbüttel zijn indrukwekkend. De St. Trinitatiskerk, gebouwd in barokke stijl, is een goed voorbeeld van kerkelijke architectuur uit de 18e eeuw. Niet ver daarvandaan staat de Beatae Mariae Virginis, een van de eerste protestantse kerken in Duitsland. Ondanks haar protestantse oorsprong doet de kerk met haar rijke decoraties en gedetailleerde ornamenten bijna katholiek aan. In de crypte, de Welfengruft, rusten vele leden van het vorstenhuis. Tegenwoordig vormen de kerken nog steeds een levendig centrum voor geloof en cultuur, met regelmatige diensten, bruiloften en concerten.

^{Links: Beatae Mariae Virginis, rechts: St. Trinitatis}

Dit artikel werd geschreven in samenwerking met Lessingstadt Wolfenbüttel. Benieuwd naar wat je nog meer in Wolfenbüttel kunt beleven? Bekijk onze reisgids hier >