In de Friese taal zijn er meer woorden voor water dan voor brood. Niet zo gek, want Friesland heeft meer water dan alle andere Nederlandse provincies. De perfecte bestemming voor wie toe is aan wat waterpret. Of je nou in een kano over de meren wilt peddelen of vanuit een vogelhut watervogels wilt spotten. Wij delen de leukste activiteiten en bezienswaardigheden op en aan de Friese wateren.
De Friese meren en plassen hebben samen een oppervlakte van 24.000 hectare. Dan is er ook nog 1.450 kilometer aan bevaarbare kanalen, sloten en andere waterwegen. Een waar vaarparadijs dus. Of je nou met een sup-board, kano, kajak, packraft (opvouwbare opblaasboot), zeilboot of elektrisch bootje op pad gaat, je hoeft geen twee keer dezelfde route te varen. Neem je eigen boot mee, of huur een bij de vele verhuurbedrijven. Door de hele provincie zijn routes uitgezet. SUP bijvoorbeeld op de waterbeleefroute door hartje Leeuwarden, of kano door het Nationaal Park de Alde Feanen.
Foto linkboven: Lydia Annema, foto linksonder: Content troch Fardau, foto rechts: Visit Friesland
De Friese wateren zijn prachtig, en dat moet natuurlijk zo blijven. Weg dus, met drijvend plastic afval. Tijdens een SUPclean-up vis je zwerfafval uit het water. Zo ben je avontuurlijk en sportief bezig, en doe je ook nog iets goeds voor de wereld. Extra leuk aan dit uitje is dat je van tevoren geen idee hebt wat je allemaal uit het water gaat vissen. Een schattig badeendje? Een plastic fles met het label van je favoriete drankje als kind?
Foto: Content troch Fardau
Je kan de Friese wateren ook met vaste grond onder je voeten ontdekken. Maak kennis met zwerven Friesland style. Leg je boot aan een steiger, parkeer je auto of stap uit de bus, strik je veters nog eens goed en begin aan een wandeltocht. Vanaf het Dokkumer Diep wandel je bijvoorbeeld zo het Lauwersmeergebied in. Spot Schotse Hooglanders en Konikpaarden en beklim een uitkijktoren om over de zilte vlakte uit te kijken. Wie liever door de geschiedenis zwerft, legt aan bij het dorp Hemelum, dat hoog en droog op een van de Friese zandruggen ligt. Voor een lange boswandeling trek je de regio Gaasterland in.
Foto: Lydia Annema
Nee, dat is geen typefout. Het Woudagemaal pompt, als de waterstand extreem hoog is, tot 4 miljoen liter water per minuut vanuit het Friese binnenland het IJsselmeer in. Het oude industriële bouwwerk is het grootste nog functionerende stoomgemaal ter wereld en staat op de UNESCO Werelderfgoedlijst.
Foto links: Visit Friesland, foto rechtsboven: Theo de Witte, foto rechtsonder: Ronald Rozema
Spot jij ‘de vliegende deur’ boven de rietvelden? De zeearend, die zo’n twee meter breed is van vleugeltip tot vleugeltip, wordt regelmatig gespot rond de Friese wateren. Niet alleen deze grote jongen maakt vogels spotten in Friesland een feestje. In het landschap liggen vele vogelkijkhutten, zodat je de vogels van dichtbij kan bekijken zonder ze te storen. Neem een verrekijker en vogelgids mee en tuur over de wateren. Vogelspotten is extra spectaculair als de vogels zich in de herfst in grote groepen cirkelend klaarmaken voor hun lange vlucht naar het warmere zuiden.
Foto: Marcel van Kammen
Zeg je ‘water in Friesland’, dan zeg je ‘schaatsen’. Voor het ontdekken van de Friese schaatsgeschiedenis en -cultuur kun je er het hele jaar terecht. Het Eerste Friese Schaatsmuseum in Hindeloopen - een van de elf steden - werd in 1983 geopend door elfstedenwinnaar Jeen van den Berg. In de Elfstedenzaal beleef je de hoogtepunten van deze iconische schaatstocht, maar er is meer. De grootste collectie schaatsen ter wereld en de grootste schaats ter wereld bijvoorbeeld. In de oude werkplaats en smederijen reis je terug in de tijd.
Daarnaast vind je in Gytsjerk het Elfstedenmonument 'It Sil Heve' in de vorm van een tegeltjesbrug. Deze brug staat bekend als de laatste brug voor de finish op de Elfstedenroute. Leuk om te weten: de brug is versierd met duizenden blauwe tegeltjes waarop portretten te zien zijn van mensen die ooit de tocht hebben uitgereden, waaronder ook onze koning Willem Alexander.
Foto linksboven: Lydia Annema, foto rechtsonder: Marcel van Kammen, foto rechts: Lydia Annema
Met zacht klotsend water als achtergrondgeluid en misschien zelfs een roze-oranje zonsondergang aan de horizon, smaakt Friesland nog beter. Wij tippen onze drie favoriete horecagelegenheden (aan het water).
Wat krijg je als je een bioboer en een kundige chef-kok samen aan het werk zet? Heerlijk eten, zo van het land. Ite by Boer Bart voelt alsof je bij een tante die op een boerderij woont gaat eten. Maar dan met gerechten die veel lekkerder en fotogenieker zijn dan wat de gemiddelde boerentante op tafel zet. Goede muziek en sterke verhalen maken de huiskamersfeer compleet. Niet aan het water, maar wel de moeite waard.
Meer aan bij Het Theehuis in Grou en geniet van een smaakvolle lunch, gezellige borrel of uitgebreid diner. Je bent er ook welkom voor een welverdiende (korte) pauze met koffie en gebak terwijl je geniet van uitzicht op het water.
Er zijn weinig stranden in Friesland, maar een goede beachclub hebben ze er wel. Welkom bij Beachclub Sneek. In de zon op het terras of lekker warm binnen: hier geniet je met een kleurrijk drankje in de hand van uitzicht over het Sneekermeer. Extra leuk: kom met de boot naar de beachclub, die een aanlegsteiger voor de deur heeft.
Foto's: Beachclub Sneek
Friesland blinkt uit in unieke accommodaties. Neem nou de Mauritiuskerk B&B Studio's, die inderdaad in een oude kerk liggen. Het kerkgebouw uit 1877 in Jirnsum is gerenoveerd tot studio’s met een eigen keuken en badkamer. Jirnsum is een van Frieslands oudste dorpen en ligt aan rivier de Boarn. Voor het beste uitzicht overnacht je in de studio in de kerktoren.
De slaapkamers van Boei en de boot liggen niet aan, maar op het water. In het gezellige Stavoren slaap je op een comfortabele woonboot. Voor de deur kan je kanoën en suppen, zwemmen vanaf het zwemvlot en varen met een elektrische sloep. Schijnt de zon even niet op je houten terras? Dan geniet je ook vanuit het kleurrijke interieur van uitzicht op het water.
Tussen de Langweerder Wielen en het Sneekermeer ligt Rufus aan het Water. Een minicamping, bootverhuur, restaurant en bed and breakfast. In elk seizoen geniet je van een ontspannen verblijf in de wikkelhuizen. Deze langwerpige huizen met een buitenkant van hout zijn helemaal gemaakt van hernieuwbare materialen. Met natuurkleuren en -materialen in huis en uitzicht op het groen is het Friese landschap nooit ver weg.
Foto: Rufus aan het Water
Dit artikel is geschreven in samenwerking met Visit Friesland. Bekijk de website van Visit Friesland voor meer informatie en inspiratie.
Voeg eenvoudig verhalen toe aan je dagboek in onze online editor of app
Voeg je afbeeldingen toe en kies je pagina-indelingen
Deel je reis in realtime zonder gedoe!