Dit is de stad van de dood

Een groepje mannen zingt in de verte. Het geluid komt steeds dichterbij. Mensen stappen opzij, maken een doorgang. Net op tijd stappen wij ook aan de kant, want daar komen ze. De mannen, die zingend door de straten rennen, en het lijk, dat zij op een draagbaar meenemen. Het is niet het laatste lijk dat we dit weekend zullen zien. We zijn in Varanasi, de ‘stad van de dood’. 

Varanasi is de laatste stop van onze reis door India. Na drie weken dacht ik wel gewend te zijn aan de hectiek, de stank, de armoede en de continue aandacht. Varanasi is India in het kwadraat; het is er nóg smeriger, nóg drukker en nóg armer. Dat het bijna 40℃ is tijdens ons bezoek, maakt het allemaal nog intenser.

^{Foto's: Anna Korenromp}

De stad ligt aan de heilige rivier de Ganges, en staat bekend om de vele lijkverbrandingen die er plaatsvinden. De overledene wordt gewassen in de Ganges, in gekleurde doeken gewikkeld, op een draagbaar gelegd en in brand gestoken. Vanuit heel India vervoeren mensen hun overleden familieleden naar Varanasi, en strooien ze hun as uit in de heilige Ganges. Hindoes in India geloven dat de ziel van de overledene zo eindelijk rust vindt, en uit de reïncarnatiecyclus mag stappen. 

^{Foto: Anna Korenromp}

Heilige plek

De dood is overal in Varanasi. Daar kun je niet omheen, al zou je het willen. Ik heb nog nooit zoveel dode mensen gezien. Het ritueel en de gedachtegang zijn prachtig, maar het is tegelijkertijd triest en luguber. As van overleden mensen uitstrooien in een rivier is een mooi gebaar. Overleden kinderen die in de Ganges drijven omdat ze niet gecremeerd mogen worden, zorgen voor een minder prettig zicht. Maar deze rivier, waar lijken in drijven, mensen in poepen en koeien zich in wassen, is en blijft een heilige plek. Mensen zwemmen in het water, gaan kopje onder, drinken het. Lakens van de omliggende hotels worden gewassen in het water. Men gelooft dat je onmogelijk ziek kan worden van het water uit de Ganges. Het zou je zelfs sterker en beter maken. Nou, dan maar iets minder sterk en goed, ik laat de kans aan me voorbij gaan.  

^{Foto: Anna Korenromp}

Een huilende vrouw zit aan de waterkant. Ze schreeuwt of krijst niet, maar zit stilletjes te huilen. Ze is de vrouw van één van de overledenen die vandaag gecremeerd worden. Vrouwen zijn niet welkom bij het verbrandingsritueel, omdat ze hun emoties niet in bedwang zouden kunnen houden. De oudste zoon van de familie leidt het ritueel. Hij scheert, op een klein stukje haar na, zijn hoofd kaal. Hij loopt voorop bij het dragen van de baar, steekt het hout onder het lichaam aan en strooit de as uit op de rivier. Dit alles doet hij zonder emoties, volkomen beheerst. In deze Burning Ghat is weinig ruimte voor emoties, de tweehonderd crematies die hier per dag plaatsvinden zijn een soort bedrijf, zo lijkt het. We vergeten bijna dat het om echte mensen gaat, tot we de huilende weduwe aan de waterkant zien zitten. 

^{Foto: Anna Korenromp}

Lopende band

‘s Avonds maken we een boottocht over de Ganges. Vanaf de waterkant zie je overal vuur branden. Op dat moment worden er misschien wel dertig lijken tegelijk verbrand. Ik durf niet over de rand van de boot te kijken uit angst voor een drijvend en opgezwollen babylijkje. Ik houd me krampachtig vast aan de zijkanten van de boot, als we maar niet omslaan en in het water belanden. Uiteindelijk wordt de boot stilgelegd bij een kade, waar honderden mensen zijn samengekomen om een soort show te bekijken. Ik wil alleen maar zo snel mogelijk van deze boot af. Heilige rivier of niet, ik blijf liever op afstand. 

^{Foto: Anna Korenromp}

De crematies gaan aan de lopende band door, net als de bedrijvigheid in Varanasi. Overal waar we kijken, zien we wel iets bijzonders; koeien die op straat poepen, kleding die aan de oever ligt te drogen, overal winkeltjes, kleuren, geuren, geluiden en bovenal zo oneindig veel mensen. India is een intens land, Varanasi is intenser. De stad van de dood, ik zal ‘m niet snel vergeten. 

Bekijk onze Azië-pagina voor meer reisinpiratie!