Klimaatvriendelijk reizen: dé trend van 2020 [checklist]

Waarom opwarming van de aarde rampzalig is

Het bewijs voor klimaatverandering door menselijk toedoen stapelt zich op. We stoten meer kooldioxide (CO2) en methaan uit dan de aarde kan absorberen. Deze zogeheten broeikasgassen liggen als een deken over de planeet, waardoor warmte minder makkelijk naar de stratosfeer kan vloeien. 

Voorspellingen over de uiteindelijke omvang van de opwarming lopen uiteen: er zijn modellen die het over 2 graden hebben, maar ook modellen die op 4 graden wijzen. Maar zelfs met de kleinste opwarming zijn al enorme gevolgen gemoeid: ijskappen smelten, eilandstaatjes verdwijnen in de Stille Oceaan, koraalriffen sterven af, diersoorten sterven uit, woestijnen breiden zich uit en orkanen worden heviger.

Foto: Markus Spiske/Unsplash

Wat is klimaatvriendelijk reizen?

De exponent gestegen uitstoot van CO2 is iets waar wij als mensen voor verantwoordelijk zijn. Daar kunnen we dus iets aan doen. Klimaatakkoorden verplichten industriële grootheden ertoe om hun uitstoot te verminderen, maar als particulieren kunnen we ook een steentje bijdragen. En dat doen we best goed: we eten biologisch vlees, rijden in elektrische auto’s en recyclen ons plastic.

Maar het lijkt erop of we met z’n allen ons milieubewustzijn overboord kieperen wanneer we op reis gaan. We stappen in straalvliegtuigen, het meest vervuilende vervoermiddel, en logeren in hotels die in een wolk van CO2 zijn opgetrokken. 

Foto: Anete Lusina/Unsplash

Mede dankzij Greta Thunberg zijn we ook in onze rol als reiziger wakker geschud. De vliegschaamte zit er stevig in en staat nu zelfs in de Van Dale. Alternatieve vormen van vervoer en accommodatie worden steeds populairder, met als doel om de uitstoot van koolstofdioxide te verminderen. De kans is groot dat klimaatvriendelijk reizen dé reistrend van 2020 wordt. 

Checklist: klimaatvriendelijk reizen

Ergens is het wel begrijpelijk dat we tijdens de vakantie op alle vlakken wat relaxter zijn. De boog kan namelijk niet altijd gespannen staan. Maar vaak is die relaxte houding het resultaat van een vergissing: de veronderstelling dat klimaatvriendelijk reizen oncomfortabel is. En dat hoeft echt niet zo te zijn. Met de onderstaande checklist zorg je ervoor dat je zonder schuldgevoel op reis kunt. Verderop in dit artikel gaan we dieper in op deze items.

●      Bedenk wat je precies wilt ervaren tijdens je reis

●      Zoek de dichtstbijzijnde bestemming daarvoor

●      Kies voor een klimaatvriendelijk vervoermiddel

●      Slaap in een kleinschalige accommodatie

●      Koop en eet lokale producten

●      Neem een herbruikbare fles mee

De bovenstaande checklist is een snelle hulp voor een klimaatvriendelijke reis. Zijn er items waar je meer over wilt lezen, kijk dan hieronder. Daar gaan we wat dieper in op het ‘waarom’ van de items in de checklist.

Het begint bij je bestemmingskeuze

Hoe klimaatvriendelijk je reist, hangt vooral van je bestemming af. Je kunt immers niet met de trein naar IJsland of met de fiets naar Curaçao. Bij het kiezen van je bestemming dien je je dus goed af te vragen wat je nu werkelijk zoekt in een vakantie. Vervolgens is de vraag wat de dichtstbijzijnde bestemming is die aan die eisen voldoet.

Wil je zon en zee? Die vind je in Spanje net zo goed als in de Dominicaanse Republiek. Wil je fjorden en bergen? In Noorwegen vind je landschappen die prima kunnen concurreren met die van Nieuw-Zeeland. Of wil je vooral naar een goedkope bestemming? Bulgarije is gevarieerd, heeft een uitmuntende keuken en is goedkoper dan Thailand. 

Zó reis je klimaatvriendelijk naar je bestemming

We weten allemaal dat het vliegtuig een grote vervuiler is. In het lijstje van meest vervuilende vervoermiddelen staan vliegtuigen en cruiseschepen bovenaan. Op de tweede plek staat reizen in de auto met z’n tweeën of meer. Het minst vervuilend zijn internationale treinen en touringcars. 

Foto: Jack Anstey/Unsplash

Maar hoe vervuilend is een vliegtuig nou eigenlijk precies? Milieu Centraal berekende de CO2-uitstoot van een zonvakantie naar Bali met 4 personen. In twee weken stoot dat gezelschap maar liefst 16.000 kg aan CO2 uit! Verruilt datzelfde gezin Bali voor Gran Canaria, dan daalt die uitstoot naar 4.600 kg aan koolstofdioxide. En kiezen ze ervoor om met de auto naar Frankrijk te rijden om daar te kamperen, dan is de gezamenlijke uitstoot nog maar 750 kg. Dat is maar 5% van de uitstoot die een vakantie naar Bali veroorzaakt! 

Het minst vervuilend zijn natuurlijk de niet-gemotoriseerde vervoermiddelen. Nu zul je misschien niet zo gauw te voet of te paard naar een bestemming reizen, maar de (elektrische) fiets is een zeer reële optie. 

Klimaatvriendelijk slapen

Een groot, betonnen hotel stoot meer CO2 uit dan een blokhutje in de bergen. Als het gaat om het kiezen van een klimaatvriendelijke accommodatie, kun je het beste een woord in je achterhoofd houden: kleinschalig. Kies bijvoorbeeld voor een homestay, een bed & breakfast of een guesthouse. Overnachten in een tentje is de meest milieuvriendelijke optie. 

Foto: Scott Goodwill/Unsplash

Koop en eet lokaal

Grote supermarkten halen hun producten van centraal gelegen distributiecentra, ver weg. Vaak zijn ze in handen van buitenlandse investeerders, waardoor de lokale bevolking weinig profiteert van jouw aankopen. Daarnaast spuwen die vrachtwagens CO2 uit, waardoor je indirect toch niet zo klimaatvriendelijk reist.

Foto: Lisheng Chang/Unsplash

Het is niet alleen klimaatvriendelijker, maar ook common sense om de lokale bevolking te steunen. Je houdt er een voldaan gevoel aan over als je die hardwerkende locals met een financieel steuntje in de rug kunt geven. Koop daarom op de markt en in kleine winkeltjes en betaal in cash (geen probleem met deze tips). In street stalls en door families gerunde restaurantjes is de kans het grootst dat lokale producten worden gebruikt en jouw geld (inclusief fooien) direct bij het personeel terechtkomt. Je ziet het: ook hier geldt dat kleinschalig het beste is.

Neem een herbruikbare fles mee

Als je thuis plastic recyclet, waarom zou je dat dan niet op reis doen? Normaalgesproken jast een reiziger er dagelijks heel wat plastic flesjes water doorheen. Maar zelfs het recyclen van plastic flessen produceert CO2. Je doet er daarom goed aan om een herbruikbare waterfles mee te nemen. Vaak zijn deze flessen van glas of roestvrij staal gemaakt.

De laatste jaren zijn die waterflessen erg populair geworden. Misschien heb je er zelf al één. Zo niet, bestel er dan één en neem hem mee op reis. Je zult zien hoe graag eigenaars van restaurants en hotels jouw flesje hervullen. Ze zullen onder de indruk zijn van jouw klimaatbewustzijn!

Foto: John Cameron/Unsplash

Een lichte trend

Het is misschien even omschakelen van lekker zorgeloos op vakantie gaan naar aandacht besteden aan het effect ervan op het milieu. Maar door een paar simpele aanpassingen kun je zonder schuldgevoel op weg en ervoor zorgen dat al dat moois behouden blijft voor later.