Laatste diensten

Tamale Central Hospital, 18.12.2016

Mijn laatste diensten zitten er alweer op. En vergeef me voor het feit dat ik niet zo trouw ben in het schrijven als voorgaande keren, maar hier staat de wereld even op zijn kop.

De container die 28 november het land binnen zou komen is vertraagd met meer dan drie weken, ook moest het nodige papierwerk nog veranderd en in orde gemaakt worden.

Omdat het verstandiger is om hier te zijn wanneer de container in komt heb ik mijn ticket om moeten boeken, zodat ik er bij kan zijn op het moment dat de container wordt vrijgegeven door de douane. Het is een hele puzzel geweest, maar uiteindelijk is nu alles geregeld. Begin volgend jaar zal ik terugkomen om de container uit te pakken en de spullen te verdelen en te installeren.

Tijdens mijn laatste vrije dag voor mijn diensten was er in de middag de audit van de casus waarbij een van de vrouwen in ons ziekenhuis is overleden. Het frustrerende was dat de arts en de verpleegkundigen betrokken bij de casus zelf niet op kwamen dagen. Waarschijnlijk, omdat zowel de arts als de verpleegkundigen aanwijsbare fouten gemaakt hadden. Zoals in alle casussen haast het geval is, schort het aan de monitoring en zo snel als de container in is wordt er nieuw personeel aangenomen om de recovery ruimte in het theatre ook functioneel te maken en zo hopelijk volgende maternal deaths te voorkomen. Vaak worden er mooie woorden gesproken tijdens een audit, maar moet het in de realiteit het eerst nog maar zien uit te werken. Al met al was het een vergadering waarbij iedereen weer even flink wakker werd geschud.

Toch blijft het frustrerend te merken dat collega's hun werk niet serieus nemen. Zo bleek de volgende dag. De dokter had die ochtend een vrouw ingeleid vanwege een hoge bloeddruk. Aangezien de vrouw vier centimeter ontsluiting had werd ze van de materniteit naar de labourward gebracht. Bij het zien van de folder, wist ik dat ik voorzichtig moest zijn met deze vrouw. De vrouw had namelijk een hoge bloeddruk en ondanks de medicatie was deze niet naar normaalwaarden gezakt. Ik vroeg de verloskundige naar de harttonen en deze waren normaal werd mij verteld. Ik besloot de vrouw te onderzoeken, cross-checken zoals we dat noemen.
Met dat ik het inwendig onderzoek deed werd ik niet gelukkig van wat ik voelde, de vliezen waren enorm gespannen en het duurde veel te lang voordat ze weer wat ontspanden om vervolgens weer flink aan te spannen. De vrouw had inderdaad vier centimeter ontsluiting, maar de buik leek haast niet te ontspannen. Na mijn uitwendig onderzoek besloot ik de harttonen nogmaals de controleren, dacht ik dat het moeder was, was het de baby. Met dat de buik aanspande daalde de harttonen naar de 80 slagen per minuut. Normaal gesproken moet dit tussen de 120-160 slagen per minuut zijn. Wat er ook precies aan de hand was deze baby kon maar beter zo snel mogelijk geboren worden en met dat ik de vrouw zo snel mogelijk klaar maakte voor een keizersnede belde mijn andere collega de dokter.

Toen de vrouw mijn collega zag, vertelde ze dat de vorige keer dat zij beviel mijn collega en ik ook dienst hadden. De vorige zwangerschap was haar kindje in de buik overleden ten gevolge van een enorm hoge bloeddruk. Dat wilde we deze keer dus echt niet laten gebeuren. En met de beperkte middelen die je hier hebt kun je beter het zekere voor het onzekere nemen en voor het alternatief, de keizersnede kiezen.
Het fijne is dat de dokter weet dat als ik en mijn collega Adiza samen dienst hebben, wat we overigens bijna altijd hebben, en we bellen haar voor een spoedkeizersnede, dat het dan ook serieus is. Dit maakt dat er weinig tijd verloren gaat, omdat ze op ons verder bouwen.

Uiteindelijk werd er een gezonde baby geboren, dit is wat ons werk zo de moeite waard maakt en wat eigenlijk het allermooiste is. De waardering van de ouders, personeel en het zien van een gezond nieuw leven na alle inspanningen om er voor te zorgen dat de baby levend geboren kon worden. Het is geen vanzelfsprekendheid en zeker hier niet.

De dag erna werd het niet veel beter. Ik was samen met mijn bijna bejaarde collega die niets meer anders doet dan schrijven aan het werk. Er was ook een nurse-assistent, iemand die de verpleegkundigen helpt zeg maar. Toen de casussen binnenkwamen wilde zij het werk doen. Nu maakt het mij niet heel veel uit wie de bevallingen doet, maar als het op monitoren of beleid aankomt dan weten ze er niks van.

Er waren twee vrouwen opgenomen een vrouw met een tweelingzwangerschap en een andere vrouw van haar tweede kindje. Omdat de vrouw met de tweelingzwangerschap al de hele nacht opgenomen was en de ontsluiting nog steeds hetzelfde was besloot ik de vliezen te breken en te zien of ze contracties zou gaan krijgen. Negen van de tien keer is het dan ook niet nodig om bij te stimuleren, wat ze hier dus ook maar al te graag doen.

De vrouw kreeg al snel goede contracties en toen ze volledige ontsluiting was wilde het meisje de bevalling doen. Ik dacht bij mezelf en dan kan ik het zeker oplossen als het niet goed gaat. Ik ben degene die het beleid bepaald en de harttonen van de baby's luisterde nu wil ik ook dat ze levend geboren worden. Een tweede lid van een tweeling kan nog wel eens problemen geven. Gelukkig verliep de bevalling voorspoedig en vijftien minuten na elkaar werden er twee gezonde jongens geboren. Waarvan een in hoofdligging en de tweede in stuitligging. Gelukkig, kleine baby's van 2.6 en 2.7kg.

Terwijl ik nog bezig was met het afronden van de tweelingbevalling kwam er een vrouw binnen die moest bevallen van een overleden kindje. Het kindje was al gestorven in haar buik. Mijn nurse-assistent vloog er op af. En daar ze mij vertelde dat de vrouw nog maar zes centimeter ontsluiting had en ze niet wist wat ze voelde bleek ze al volledige ontsluiting te hebben en was het, het hoofd van een overleden kindje. Niet veel later werd het kind geboren. De nurse-assistent was helemaal blij dat ze een niet normale casus had gedaan, maar aan het einde van de dag was ik alleen maar gefrustreerd, omdat ze na de bevalling niks geen gegevens van het kindje had opgeschreven en we zelfs het geslacht niet wisten en ze het geslacht ook niet aan de moeder had laten zien. Hier vinden ze het doen van bevallingen leuk, maar alles om de bevalling, daar wordt niet aan gedacht.

Toen uiteindelijk iedereen op de afdeling bevallen was werd er gebeld van de maternity of ik wilde komen. Dat was me nog nooit eerder overkomen, maar toen ik het verhaal aanhoorde wist ik al waarom ze wilde dat ik kwam. Er was een vrouw 25 weken zwanger van een tweeling die persdrang had. Waarschijnlijk wisten ze zelf niet heel goed wat ze er mee aan moesten. Omdat de vrouw geen sterke contracties had besloot ik, ondanks dat het hoofdje al laag zat haar toch maar even naar onze afdeling te brengen, waar het werken net iets makkelijker is.

Nadat de vrouw op het bed lag, heb ik haar bijgestimuleerd en niet veel later werd er een mini-mensje geboren. Wonder boven wonder, begon het te huilen en deed ze het verbazingwekkend goed.
Mijn collega wilde de baby zo snel mogelijk naar de neonatologie brengen, maar aangezien de baby het waarschijnlijk toch niet zo redden wilde ik de baby op de borst bij de moeder houden. De weinige minuten die ze met elkaar zouden hebben.

Ik moest de vliezen breken van de vruchtzak van de andere baby en dat was eigenlijk een vreselijk gevoel, want met dat ik dat zou doen zou ik het vonnis voor het tweede kindje tekenen. Het tweede kindje werd geboren, deze was kleiner, maar begon ook spontaan te ademen en te huilen. Samen lagen ze op de borst bij de moeder. Ik wilde ze niet scheiden, maar dat ze al even bij de moeder lagen is al heel wat aangezien mijn bejaarde collega nog van de oude stempel is. Ze besloot ze dan ook weg te brengen, want ze wilde ze niet zien overlijden.

De dokter kwam tijdens deze casus binnen en vertelde dat hij een keizersnede ging doen. Omdat ik de opvang moest doen vroeg ik hem om niet te snel te werk te gaan, want anders zou ik het niet redden.

Nadat ik klaar was met deze vrouw kon ik gelijk door naar het OK waar ik even kon bijkomen om vervolgens een gezonde baby te verwelkomen.

Terug op de afdeling kwam de anesthesist nog even gedag zeggen. Ik vertelde hem over mijn tweeling en we besloten even te gaan kijken of ze nog leefden. Aangekomen op neonatologie lag er eentje op zijn zuurstofslangetje te sabbelen en de ander was hem kwijt geraakt. Beide ademhalingen van de baby waren normaal en de baby's deden het boven verwachting goed. Gewicht van beide kindjes: 0.7kg en 0.9kg.

Ze lagen niet onder een warmtelamp en de verpleegkundige was met hele andere dingen bezig, dan het verzorgen van deze kindjes. Samen met de anesthesist hebben we de zuurstofslangetjes gemonteerd en hebben we de verpleegkundige gevraagd waarom ze niks met de baby's deed. Of er een dokter gebeld was en of ze de baby's niet door zou sturen naar het andere ziekenhuis nu ze vier uur later nog steeds levend waren. Het andere ziekenhuis heeft namelijk warmtelampen en couveuses. De verpleegkundige wist niet eens wie er arts van de afdeling was. Zo frustrerend. We hebben haar het nummer van de dienstdoende arts gegeven die de baby's naar het andere ziekenhuis heeft gestuurd.

Na een dienst van 8.00 's ochtends tot 19.00 's avonds ben ik naar huis gegaan.

De volgende dag was ik zo gefrustreerd dat ik mijn dienst niet eens afgemaakt heb. Er waren maar twee vrouwen, een waarbij ik de vliezen gebroken had en die goede weeën had. Ik vertelde mijn collega niet bij te stimuleren en de nurse-assistent was daarbij. Toen ik een half uur later met de dokter van de afdeling liep kwam ik terug en lag de vrouw gekoppeld aan een infuus, met weeënopwekkers. Ik was woest, want monitoren wordt hier niet gedaan. Toen de vrouw beviel wilde ik me er ook niet mee bemoeien. Jawel er werd een slecht kind geboren. En ik was in staat op de nurse-assistent te laten worstelen met deze casus, maar omdat we niet met leven kunnen spelen nam ik de beademing over. Ik was zo enorm boos, dat ik een smoes heb verzonnen en ben weggegaan. Als ze dit achter mijn rug om doen dan zoeken ze het ook zelf maar uit.

De ellende was dat ik mijn andere vrouw achter moest laten, die ik wel aan het bijstimuleren was. Er zat nog 400ml in de infuuszak en het druppelde de normale druppelsnelheid. Harttonen waren normaal.

Toen ik 's middags mijn collega vroeg hoe het met de vrouw was. Vertelde ze mij dat 1 uur later de zak leeg was, de harttonen minder waren en dat het niet gunstig aanvoelde. Ik ben de hele dag boos geweest, hoe willen ze de baby's vermoorden hier. En dat is wat gebeurd. Die zak met medicatie had nog tot de avond door gekund en nu hadden ze het in een uur tijd laten inlopen. Ze moeten vooral zo doorgaan. De oude garde moet weg uit het ziekenhuis en de nurse-assistents zouden zulke dingen niet moeten doen. Als je niet weet wat je doet, moet je niet met het leven van een moeder en een kind gaan spelen.

Aan de ene kant wist dat deze kans er was toen ik wegging, maar ik heb duidelijk gevraagd goed te monitoren en de studenten ook nogmaals op het hart gedrukt dit voor mij te doen. Echter niemand heeft geluisterd. Mijn collega van de middagshift was dan ook erg gefrustreerd. Zij heeft het monitoren gelukkig weer opgepakt en in de avond is de vrouw bevallen van een gezonde baby door de stommiteiten van mijn andere collega's heeft het allemaal veel langer moeten duren voor deze arme vrouw.

Nu ben ik uitgewerkt hier en wacht ik op het telefoontje van mijn agent in Accra om te komen. En dan vrijdagavond naar huis te vliegen! Om vervolgens tweede kerstdag hopelijk een Nederlandse kerstbaby in mijn eigen hometown te verwelkomen. Het Nederlandse verloskunde systeem maakt me toch nog altijd gelukkiger dan het systeem hier!

Begin vandaag nog!

Waar wacht je nog op? Leg je avonturen vast in een digitaal dagboek dat je kan delen met vrienden en familie. Wissel op elk moment tussen verschillende apparaten. Ga aan de slag in onze online applicatie.