Gevangenis en werk.

Wat Hij ons leert, is geven om een ander;
liefde alleen is de weg die Hij wees.
En als Hij spreekt verbreekt Hij alle banden.
Vrij van het juk van verdrukking en vrees.
Uit ons hart en dwars door alle tranen
ontspringt een lied dat jubelt door de tijd.

Mijn dokter-vriend houdt het leven hier interessant voor mij. Aangezien hij een hart van goud heeft, zet hij zich in voor duizend-en-een projecten en neemt hij mij ook vaak mee op sleeptouw. Zo ook gisteren, om half acht werd ik opgehaald voor consultaties in de gevangenis.
Omdat we nog wat andere verpleegkundigen-studenten, die dit project organiseerde, moesten ophalen reden we eerst langs het ziekenhuis. Daar kregen we te horen dat de studenten zich teruggetrokken hadden en niet meer met het project mee wilden werken. Ze zouden dus niet naar de gevangenis gaan en wij moesten het maar zonder verpleegkundigen moesten doen. De dokter baalde enorm, hij was door deze studenten gevraagd, nu werd alles in de gevangenis voorbereid. We konden dit niet meer af zeggen, dan zouden we teveel mensen teleurstellen. Zo besloten we maar zonder de studenten te gaan.

Het zou de eerste keer in mijn leven dat ik een gevangenis binnen ging. Van te voren vroeg ik me af hoe het zou zijn, of het gevaarlijk zou was, maar die spanning viel al vrij snel van me af. Ondanks dat er teveel mensen in de gevangenis opgesloten zaten was de sfeer enigszins goed. De mannen, moordenaars, verkrachters, overvallers maar ook onschuldige mensen liepen er ongeboeid rond. De muren hoog, de omstandigheden troosteloos. Een bezoek van de dokter in de gevangenis, het leek wel feestdag. Omdat we nu maar met een paar waren besloten we zo organisatorisch te werken. Ik schreef de namen op van de gevangenen, wat voor de meest grappige reacties zorgden, want ondanks dat ik hier al even ben zijn sommige namen gewoon bijna niet te schrijven. Korte praatjes, een goedemorgen en een hoe gaat het?, bij de meeste verscheen er een lach op het gezicht. Vervolgens controleerde ik de bloeddruk, het gewicht en de temperatuur van de mannen. Er zaten erg zieke mannen tussen in de leeftijd van 18-77 jaar. Sommige gevangenen zaten opgesloten voor de rest van hun leven. Ik zou gek worden in een bedompte ruimte, tussen de vier muren, met veel te veel mensen op je heen.

Wanneer de gevangen bij mij geweest waren moesten ze door naar de volgende banken. De wachtrij voor de consultaties met de dokter. Gelukkig, werd hij na een uur versterkt door nog twee andere dokters en hadden we wat meer doorloop. Aangezien de dokter één-op-één even contact had met de gevangenen kon hij gemakkelijk praatjes maken. De gevangenen vertelden hem soms ook waarom ze opgesloten zaten. Zo was er een man die al sinds 1983 opgesloten zat. Tijdens een ruzie met zijn vrouw had hij haar een duw gegeven en viel zij met haar hoofd op de tafelrand, waardoor ze overleed. Hij had zichzelf aangegeven bij de politie en op laten sluiten. In eerste instantie hadden ze hem veroordeeld tot ophanging, maar vervolgens heeft hij toch levenslang gekregen. Niet om in te denken, dat je de rest van je leven moet boeten voor een fout die je eerder maakte. Veel van de gevangenen waren ook serieus ziek. Eigenlijk, kun je de gevangenis denk het best vergelijken met een concentratie kamp. Barakken op een klein omheind terrein. Veel mensen die dicht op elkaar wonen en slapen. Zo was er veel malaria, maar ook pneumonie en andere ziekten. De zieke gevangenen waren bang om te sterven op deze plek, ze vertelden dat wanneer je ziek was de kans dat je ooit een dokter zag nihil was, omdat er bepaalde procedures gevolgd moeten worden. Dit is dan ook de reden dat er regelmatig mensen overlijden.

De persoon die mij het meest raakte was een man, die waarschijnlijk heel lang geleden zijn been had gebroken waardoor hij mank was geworden. Deze man liep rond met zijn gitaar. De bewaker vertelde, waar de man bij was, dat hij heel goed kon zingen en muziek maken. Dat liet ik niet aan me voorbijgaan en de man begon al snel te spelen. Vervolgens bleef hij dicht bij om te wachten tot ik klaar was. Hij vroeg of ik gospel mooi vond en begon te zingen. Te zingen over het verlangen naar het leven, na dit leven. Een andere gevangene begon een tweede stem te zingen. Ik kreeg tranen in mijn ogen, wat was dit bijzonder, wat klonk uit deze liederen een hoop ondanks de trieste omstandigheden. Ik voelde me klein, wilde dat ik meer kon betekenen voor deze mensen, maar wat was ik dankbaar dat ik aan dit project vandaag een bijdrage kon leveren. Ik voelde me zo rijk en bevoorrecht deze mensen te ontmoeten.

Meer dan 200 bloeddrukken had ik gecontroleerd. Mijn hand deed zeer, maar de dankbaarheid van de mensen maakte het zo meer dan waard. Een half uur voordat mijn dienst in het ziekenhuis begon was ik klaar met het zien van de mensen. De dokter moest nog even door.

Even later kwam hij naar het ziekenhuis en vertelde mij ook dat dit hem zoveel voldoening had gegeven, dat ondanks de studenten het af hadden laten weten hij blij was dat we het niet afgezegd hadden. De meeste zieken hadden naar dit moment toegeleefd, het idee dat ze medicatie konden krijgen. De voorraad medicijnen in de gevangenis is dus werkelijk waar nul. De dokters die dit vandaag gerealiseerd hebben, waren werkelijk waar de lichtpuntjes voor de mensen op deze soms uitzichtloze, hopeloze plek.

Eigenlijk hoopte ik dat het rustig was op de afdeling, maar niets bleek minder waar en ik kon meteen omkleden en aan de slag. Na twee ongecompliceerde bevallingen kwam de gynaecoloog de afdeling op. De gynaecoloog is de nieuwste aanwinst van het ziekenhuis en sinds afgelopen maandag begonnen met werken. Hij bracht een vrouw vanuit de consultatiekamer naar onze afdeling om haar voor te bereiden voor een operatie in verband met langdurige gebroken vliezen en een keizersnede in de voorgeschiedenis. Ik rammelde ondertussen van de trek, omdat ik geen lunch had gegeten.

Terwijl ik de vrouw aan het voorbereiden was besloot de dokter wat eten voor me te halen. Mijn frustraties liepen hoog op. De vrouwelijke arts wilde dat ik haar de indicatie gaf, terwijl zij degene was die gebeld had om deze vrouw te brengen. Als arts zijnde moet je toch weten waarom je iemand een keizersnede gaat geven. Ze stuurde mij terug om vervolgens de gynaecoloog de bellen voor de indicatie. Alsof ik een boodschappenmeisje was. Nadat de vrouw en alle papieren op het OK waren ben ik eerst gaan eten. Ik voelde me gelijk weer een beetje bijtrekken.

Niet veel later werd ik gebeld om te komen voor de baby. Een onervaren arts die de baby er maar moeilijk uit kon krijgen, wat resulteerde in een kind dat na geboorte flink geprikkeld moest worden. Gelukkig trok het kindje snel bij en kon het bij de moeder op de buik gelegen worden terwijl de arts aan het hechten was.
Ik besloot om terug te gaan naar de afdeling, waar nog een vrouw lag die ik aan het monitoren was. Zij was die dag opgenomen met twee centimeter ontsluiting, weinig tot geen vruchtwater. De specialist wilde dat wij haar zouden monitoren, na mijn laatste onderzoek had ze toch contracties gekregen en was het tijd om dit onderzoek opnieuw te doen.

Voordat ik dit deed zag ik een nieuwe vrouw die vijf centimeter ontsluiting had, waar de vliezen van gebroken waren en die bijgestimuleerd werd ondanks dat ze goede contracties had. Toen ik haar kaart opende zag ik dat ze haar vorige twee kindjes verloren had en dat alleen de eerste baby de bevalling had overleefd. De tweede baby was tijdens het persen overleden en de derde baby kort na de bevalling. Na aanleiding van vorige gebeurtenissen, en wat overigens hier ook een soort van beleid is, zou deze vrouw een keizersnede moeten krijgen. Snel ben ik teruggelopen naar het OK, de dokter was nog steeds aan het hechten en vertelde me dat ik haar voor moest bereiden. De bijstimulatie had ik ondertussen al stop gezet, dus toen ik dit vertelde aan mijn collega's begonnen ze te protesteren, want volgens hun zou ze echt geen drie baby's verliezen. Ik stond echter op mijn strepen en zij ik bereid haar voor mocht ze bevallen voor de operatie kan ik het mezelf in ieder geval vergeven als het fout gaat. En eigenlijk een beetje naar verwachting kreeg ze ook persgevoel en beviel ze gelukkig van een levende baby. Mijn collega's vertelden mij gelijk, zie je wel, maar ik werd daar alleen maar narrig om, want natuurlijk bestond deze kans er en het is natuurlijk altijd beter, maar waarom zou je risico's nemen, zulke risico's als het twee keer hiervoor niet goed is afgelopen. De dokter gaf mij overigens groot gelijk. Al de vrouwen met minder vruchtwater willen ze het liefst met spoed naar het OK en deze vrouw moet maar gewoon bevallen. Aan de andere kant was ik alleen maar blij voor deze vrouw, dat ze uiteindelijk niet de operatie heeft gehad. En was ze mij ook heel dankbaar dat ik het allemaal zo serieus nam. De echtgenoot kwam me later persoonlijk nog bedanken.

De vrouw die ik aan het monitoren was had nog steeds maar vier centimeter. De dokter wilde niet dat ik vliezen, zou breken maar besloot een keizersnede te doen. Toen dit de vrouw uitgelegd werd begon ze te huilen. Omdat ik de vrouw begeleide moest ik haar voorbereiden op de operatie. De vrouw sprak goed Engels dus allereerst vertelde ik haar dat het helemaal niet gek was dat ze het spannend vond, dat ik alles zou uitleggen wat ik ging doen en toen ze helemaal klaar was liet ik haar nog even de mensen bellen die ze wilde bellen. De voorbereiding verliep heel gemoedelijk. En toch had ik een onderbuik gevoel, wie is zij dat ze een operatie overleefd. Ik kon deze keer ook niet zeggen dat ze zich niet druk hoefde te maken, dat ze in goede handen was. Waarschijnlijk, komt dat ook door de dokter die de keizersnede deed.

Niet lang nadat ik de vrouw had weggebracht werd ik gehaald voor de opvang van de baby. Een luid huilende gezonde dochter werd geboren. Omdat de arts moe was nam ik het kindje mee naar de afdeling terwijl zij de operatie afrondde. De mannelijke arts werd even later gebeld omdat het met het hechten van de baarmoeder wat lastig ging, de vrouw vloeide een klein beetje. Hij kwam en het bloeden was snel opgelost. Samen gingen we naar huis de vrouw achterlatend met het idee dat alles onder controle was. Geen moment heb ik hier dan ook aan getwijfeld. De arts mopperde nog wel dat het ziekenhuis alleen maar hechtdraad over de datum had en dat de naald veel te klein was, dat er bijna niet mee gewerkt kon worden.

Vanochtend vroeg kreeg ik een berichtje: 'The woman I was called to theather for? She died at 2:50 am'. Hij werd gebeld, nadat ze was overleden, gebrek aan monitoring, gebrek aan monitor apparatuur. Waarschijnlijk doordat het hechtdraad toch niet goed is geweest. Een moeder van vier kinderen, een moeder die geen keizersnede wilde, een moeder die bang was, die huilde. Alsof ze wist wat er ging gebeuren. Dood, een vreselijke woord met een nog meer verschrikkelijke realiteit achter dit woord.